پالایشگاه های شرقی - عربی

به گزارش ميزنفت،در شرایطی که قیمت جهانی نفت در دو سال گذشته بیش از نیمی از ارزش خود را از دست داده است، عربستان سعودی و سایر کشورهای نفت خیز منطقه برای حفظ مشتریان خود در بازارهای بین المللی به خصوص آسیا تلاش می کنند.

آسیا که هم اکنون 70 درصد نفت صادراتی عربستان سعودی را تشکیل می دهد به میدان اصلی کارزار تبدیل شده است. برای شرکت آرامکوی عربستان، خرید سهام در پالایشگاه ها به راهبرد اصلی و جدی تبدیل شده و این شرکت قصد دارد با خریداری سهام پالایشگاه های بزرگ به خصوص در آسیا، جای پای خود را برای عرضه نفت خام مورد نیاز این پالایشگاه ها تثبیت کند.



شرکت آرامکو در 3 پالایشگاه بزرگ آسیایی سرمایه گذاری کرده است. در حالی که ایران برای افزایش صادرات نفت خود آماده می شود، عربستان سعودی حاضر به از دست دادن سهم خود در بازار آسیا نیست و قصد دارد سهم خود در بازار انرژی آسیا از اندونزی گرفته تا ویتنام را افزایش دهد.

مصطفی انصاری تحلیلگر شرکت سرمایه گذاری عرب پترولیوم در این باره تاکید کرد: خریداری پالایشگاه در آسیا بخشی از راهبرد بلندمدت عربستان سعودی و سایر کشورهای نفت خیز خلیج فارس برای تثبیت جایگاه خود در بازار و حفظ سهم در بازار انرژی آسیا است.

عربستان چنین راهبرد مشابهی را در سه دهه قبل در آمریکا دنبال کرده است، در شرایطی که قیمت جهانی نفت با افت روبرو شد و ریاض 3 پالایشگاه بزرگ نفتی در تگزاس و لوییزیانا از سال 1988 میلادی به بعد خریداری کرد. این راهبرد کارساز بود. پالایشگاه موتیوا اینترپرایز آمریکا که نیمی از سهام آن توسط شرکت آرامکو خریداری شد، در 8 ماه نخست 2015 میلادی بیش از 65 میلیون بشکه نفت خام از عربستان وارد کرده است که این رقم 3 برابر نفتی است که شرکت اگزون موبیل در این مدت از عربستان خریداری کرده است.

در شرایطی که درآمدهای نفتی عربستان به افت شدیدی روبرو شده است، حضور در بازار آسیا بسیار اهمیت دارد. صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده است که کسری بودجه عربستان امسال به بیش از 20 درصد تولید اقتصادی این کشور خواهد رسید.

شرکت آرامکو قصد دارد تا سال 2025 میلادی ظرفیت پالایشگاهی خود را به دو برابر افزایش داده و به بیش از 10 میلیون بشکه در روز برساند که این رقم معادل تولید کنونی نفت این کشور است. این مساله موجب خواهد شد تا آرامکو در زمینه تولیدات پالایشگاهی از اگزون موبیل آمریکا نیز پیشی بگیرد.



سایر کشورهای نفت خیز نیز این راهبرد را دنبال می کنند. کویت قصد دارد تا پالایشگاه جدیدی را در ویتنام راه اندازی کند. ویتنام بیش از 90 درصد نفت خام مورد نیاز خود را از کویت خریداری می کند. عمان نیز نیمی از سهام یک پالایشگاه نفتی در هند را در اختیار دارد و سهام کمی در یک شرکت پتروشیمی چین را خر یداری کرده است. ایران و قطر نیز به دنبال سرمایه گذاری در پروژه های پالایشگاهی منطقه هستند.

شرکت آرامکوی عربستان در سال 2004 میلادی 15 درصد سهام یک پالایشگاه ژاپن را با ظرفیت 395 هزار بشکه در روز خریداری کرده است. در سال 2007 میلادی نیز این شرکت بزرگ سعودی، با پرداخت 1.3 میلیارد دلار یک چهارم سهام پالایشگاه کوانژو در چین را خریداری کرد. ظرفیت این پالایشگاه بیش از 240 هزار بشکه در روز بوده است. آرامکو در سال 1991 میلادی نیز در یک پالایشگاه کره جنوبی با ظرفیت تولید 670 هزار بشکه سرمایه گذاری کرده است. سال گذشته نیز آرامکو با سرمایه گذاری 2 میلیارد دلاری سهم خود در این پالایشگاه را به 35 درصد افزایش داده است.

البته به نظر می رسد عربستان سعودی در بازار چین با دردسر جدی روبرو شده است. عربستان سعودی صادرات نفت به چین را از اواخر دهه 1990 میلادی آغاز کرد و تا ده سال هیچ رقیب جدی برای صادرات نفت به چین نداشت. ولی روسیه امسال با پشت سر گذاشتن عربستان سعودی به بزرگترین صادرکننده نفت به چین تبدیل شد و عراق و آنگولا نیز سهم عربستان در بازار  نفت چین را کاهش داده اند.

از سال 2011 میلادی تاکنون، شرکت آرامکو در حال مذاکره با شرکت ملی نفت چین است تا سهام یک پالایشگاه با ظرفیت 260 هزار بشکه در روز را در استان یوننان خریداری کند. در حالی که در سال 2011 توافق اولیه برای فروش 40 درصد سهام این پالایشگاه حاصل شد ولی هنوز تا امروز پیشرفت بیشتری به دست نیامده است. مشکل اصلی برای آرامکوی عربستان این است که بازارهای سوخت در کشورهای مهم آسیایی هنوز آزادسازی نشده است.

هنوز در بسیاری از کشورهای آسیایی فرآورده های نفتی و پالایشگاهی با قیمت یارانه ای عرضه می شود و این مساله به چلش بزرگی برای آرامکو تبدیل شده است. گرچه چین گام هایی را برای کاهش یارانه انرژی برداشته است ولی هنوز تولید و فروش فرآورده های نفتی در این کشور، چندان سودآور نیست.

خالد الفلیح رئیس شرکت آرامکو در این باره گفت: ما علاقه داریم تا سرمایه گذاری های خود را در چین افزایش دهیم، به خصوص در بخش پالایشگاهی. اجرای اصلاحات در بخش انرژی چین موجب افزایش حضور ما در بازار انرژی این کشور خواهد شد.

البته آرامکو در بازار اندونزی به موفقیت های بیشتری دست یافته است. عربستان سعودی توافق اولیه ای برای سرمایه گذاری در یک پالایشگاه 370 هزار بشکه ای با اندونزی منعقد کرده اند. آرامکو قصد دارد در پروژه نوسازی 2 پالایشگاه متعلق به شرکت نفت دولتی اندونزی نیز مشارکت کند. آرامکو نیمی از سهام پالایشگاه جاوا را در اختیار خواهد گرفت. پالایشگاهی که نفت مورد نیاز خود را از عربستان تامین خواهد کرد.

چهارشنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۵۶