سه غول روسي بدنبال امضا

وحید حاجی پور/ روسها به تهران آمدند؛ آنها برای سرمایه گذاری و افزایش مبادلات تجاری با هیاتی 300 نفره دیروز به تهران وارد شدند و در همه بخش های اقتصادی کشور پخش شدند که قطعا مهمترین آن بخش صنعت نفت است.
از همان روزهایی که صدای توافق هسته ای شنیده شد٬ مردان یخی حوزه قفقاز وارد صحنه شدند و برای سرمایه گذاری در میادین نفت و گاز ایران مذاکرات جدی را آغاز کردند بطوری که وظیفه برگزاری و اسپانسرینگ مالی یکی از همایش های سرمایه گذاری در ایران را بر عهده گرفتند.

در صنعت نفت و گاز روسیه سه شرکت بار اصلی روسها را بر دوش دارند. گازپروم به عنوان بزرگترین تولیدکننده وصادر کننده گاز جهان٬ روسنفت به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت روسیه و لوک اویل که دومین تولیدکننده نفت کرملین است. البته جز این سه شرکت چند شرکت دیگر نیز در حوزه نفت و انرژی فعال هستند ولی اندازه شان به بزرگی سه شرکت دیگر نیست. یکی از این شرکت ها تات نفت است که چندی پیش برای توسعه میدان دهلران ایران٬ تفاهم نامه ای را با شرکت ملی نفت ایران امضا کرد.
 
 
*گازپروم
این شرکت را باید مهمترین حوزه کاری ولادیمیر پوتین و مدودوف دانست که از سهامداران «نامرئی» این شرکت هستند و با استفاده از توانمندی این شرکت در صادرات گاز٬ به نوعی آنرا به سلاحی قوی و نابودگر تبدیل کرده اند. گازپروم بخش اعظمی از نیازهای گازی اروپا را تامین می کند و در رده سه شرکت بزرگ نفتی جهان قرار دارد. گازپروم را می توان یکی از شرکت های نفتی نامید که جنبه سیاسی اش بر جنبه اقتصادی اش می چربد و از چنان قدرتی برخوردار است که می تواند معادلات سیاسی را بر هم بزند. مدیرعامل این شرکت٬ الکسی میلر از دوستان بسیار نزدیک پوتین است که برخی رسانه های خارجی٬ وی را همکار اطلاعاتی رئیس جمهور روسیه در کا.گ.ب معرفی می کنند.

این شرکت از سال ها پیش برای سرمایه گذاری در ایران وارد جنوب کشور شد و در پارس جنوبی سهمامدار یکی از پروژه ها شد و در ادامه از علاقه خود برای حضور در پروژه های دیگر گفت ولی مجموع مذاکرات به نتیجه روشنی منجر نشد. در دولت نهم میلر به ایران سفر کرد و طی تفاهم نامه ای با شرکت ملی نفت ایران٬ از حضورش در پروژه صادرات گاز ایران به پاکستان پرده برداشت و قول داد در صورت توافق٬ ساخت خط لوله صادراتی در پاکستان را تامین مالی کند اما به دلایل مختلف این تفاهمنامه هم نیز به اجرا نرسید.

آنها این بار هم روی میادین گازی ایران نظر ویژه ای دارند از جمله میدان گازی کیش که یکی از میادین بزرگ و مستقل گازی کشور است. شرکت ملی نفت ایران هفته گذشته تفاهمنامه ای را برای توسعه این میدان با شرکت هلندی – انگلیسی شل امضا کرد در حالی که پیشتر برای توسعه آن روسها را فراخوانده بود. هرچند گازپروم دارای یک بازوی توسعه دهنده میادین نفتی به نام «گازپروم نفت» است ولی ترجیح می دهد در حوزه میادین گازی به فعالیت در ایران ادامه دهد زیرا نقش آفرین بزرگی در حوزه گاز و تجارت گاز است.
 
 
*روسنفت
بزرگترین تولیدکننده نفت روسیه روزانه بیشتر از 4 میلیون بشکه نفت تولید می کند؛ بیشتر از شرکت ملی نفت ایران. مدیرعامل این شرکت کسی نیست جز ایگور سچین که برای کارشناسان حوزه اطلاعاتی- سیاسی کشور قطعا نامی آشناست. وی  دومین فرد قدرتمند در روسیه پس از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور که افسر سابق اطلاعاتی اتحاد جاهیر شوروی بوده یکی از اعضای جناح سیاسی "سیلوویکی" از حزب نخبگان روسیه به شمار می رود و نقش زیادی در گسترش نقش دولت در فعالیت های اقتصادی روسیه در دهه اخیر داشته است. سچین یکی از متحدان نزدیک و باسابقه پوتین به شمار می رود. وی زمانی که پوتین معاون شهردار سن پیترزبورگ در دهه 1990 میلادی به عنوان رئیس دفتر وی فعالیت می کرد.

زمانی که پوتین رئیس جمهور روسیه شد، سچین نیز ابتدا معاون رئیس دفتر وی شد. وزارت دارایی آمریکا در توضیح علت اینکه سچین را در فهرست تحریم های خود گنجانده است، تاکید کرد: سچین اوج وفاداری خود به پوتین را نشان داده است.در دور نخست ریاست جمهوری پوتین، ایگور سچین بیشتر نقش پشت پرده را ایفا کرده است. ویکی لیکس در این باره نوشته است که سچین آنقدر نقش پشت پرده اش رو خوب بازی کرده است که به شوخی مطرح می شود که انگار او واقعا وجود خارجی نداشته است. زمانی که پوتین در سال 2008 میلادی نخست وزیر روسیه شد، سچین یک پست نسبتا دولتی تر گرفت و معاون نخست وزیر شد. سپس در سال 2012 میلادی زمانی که پوتین بار دیگر به ریاست جمهوری بازگشت، سچین رئیس شرکت روس نفت شد.
تنها در مدت دو سال سچین این شرکت بزرگ نفتی روسیه را به سرعت گسترش داد تا آنجا که به یکی از بزرگترین شرکت های تولید کننده نفت جهان تبدیل شده است.

این شرکت نفتی با مدیرعامل خاصش٬ برنامه روشن و رویی برای سرمایه گذاری در ایران ارائه نداده است اما باید بدانید این شرکت با یکی از بزرگترین شرکت های نفتی ایران به توافق رسیده است تا در دو پروژه بزرگ نفت ایران وارد شود. آنها پول دارند و در کار خود وارد و اینکه آنها به ایران بیایند یا خیر٬ به منویات وزیر نفت ایران بستگی دارد. برخلاف سایر شرکت های نفتی روسیه٬ روسنفت بسیار محافظه کارانه و چراغ خاموش حرکت می کند. این شرکت فعالیت های بین المللی خود را توسعه داده است و جدیدا بخش بزرگی از سهام یکی از خریداران نفت ایران را از آن خود کرده است. روسنفت سهامدار پالایشگاه اسار هند است که سهم خوبی از صادرات نفت ایران را به خود اختصاص داده است که شاید روسنفت تصمیم بگیرد نفتش را از کشوری دیگری وارد کند.
 
 
*لوک اویل
این شرکت پس از روسنفت دوم تولید کننده نفت روسیه است با تولید یک میلیون و 700 هزار بشکه در روز. لوک اویل در روزهای فروپاشي جماهیر شوروی در 1991 شروع به رشد كرد. این شرکت توسط گروه کوچکی از بوروکرات‌های شوروی به رهبری آلکپروف تاسیس شد. این گروه، دسته‌های کاری قدرتمندی را به یک منطقه دورافتاده در سیبری به نام کوگالیم (به معنای دریاچه‌ای که یک مرد در آن مرده است)، برای حفاری فرستادند. لوک‌اویل اولین شرکت روسی بود، که وارد بازار بورس لندن شد. همچنین در سال 1994، این شرکت از اولین کمپانی‌هایی بود، که شروع به ارائه سهام خود، در بازار بورس تازه تاسیس روسیه، کرد.

این شرکت از دیرباز علاقه فراوانی به میادین غرب ایران داشت و هنوز هم به دنبال توسعه تعدادی از این میادین است مانند تات نفت که به غرب ایران رفته است. این شرکت از2 سال گذشته مذاکرات خود را با ایران از سر گرفته است و در همه همایش های نفتی ایران حاضر بوده است. برعکس میلر و سچین٬ مدیرعامل لوک اویل با وزیر نفت و سایر مدیران ارشد دیدار کرده و به ایران رفت و آمد کرده است. درمیان شرکت های متقاضی برای توسعه ميدان چنگوله٬ این شرکت جدی تر از سایر شرکت ها و متقاضی ها وارد گود شده است و بنظر می رسد در نهایت توسعه این میدان نفتی به روسها واگذار شود.

میدان نفتی چنگوله، یکی از میدان‌های هیدروکربوری موجود در ساختمان زمین‌شناسی بلوک اکتشافی اناران در دماغه کوه‌های زاگرس، در امتداد مرز ایران و عراق و در قسمت جنوب غربی استان ایلام و در میان 2 شهر مهران و دهلران واقع شده است و سازند بنگستان میدان چنگوله، به عنوان دومین میدان مهم منطقه ایلام، به شمار می‌رود.

آنها البته روی دو میدان مناطق نفتخیز نیز نظر دارند ولی گویا ترجیح داده اند این میادین را در اولویت قرار ندهند مگر آنکه دست تقدیر آنها را راهی اهواز کند.
 

سه شنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۲۳