بلوف بزرگ عربستان ادامه دارد
«دوئل نفتی» تهران و ریاض
به فاصله کمتر از یک ماه به نشست اوپک، وزیر نفت عربستان با صراحتی تمام عیار، از عدم کاهش تواید نفت خود خبر داد تا «دوئل» تهران و ریاض رنگ و بوی نفت بگیر
به گزارش «ميزنفت»، پس از کاهش تولید و صادرات نفت ایران طی دو سال گذشته، عربستان به عنوان تولید کننده شناور اوپک بازارهای ایران و کشورهایی دیگر مانند لیبی را تصاحب کرد تا «همراهی بزرگ» برای سیاست های تحریمی غرب علیه ایران باشد. پس از روی کارآمدن دولت جدید و حضور بیژن نامدار زنگنه در راس وزارت نفت، شیخ الوزرا پیش از برگزاری نشست اوپک در سال گذشته رسما اعلام کرد که ایران بازارهای خود را می خواهد؛ بازارهایی که هم اینک در اختیار عربستان قرار گرفته است و تلاش دولت برای بازپس گیری آن با مخالفت های بی چون و چرای بزرگترین تولید کننده نفت اوپک مواجه شده است.
این در حالی است که ایران قصد دارد با افزایش صادرات خود طی ماه های آینده، جای خود را در اوپک پس بگیرد و همچنان در مقام دوم بزرگترین تولید کننده و صادر کننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت جهان باقی بماند.
این مهم، هدفی بسیار سخت به شمار می رود به ویژه آن که علی النعیمی وزیر کهنه کار و بداخلاق سعودی در جدید ترین اظهار نظر خود گفت:این کشور تولید نفت خود را برای باز کردن فضای افزایش صادرات نفت ایران و عراق کاهش نخواهد داد و سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) باید سقف تولید کنونی ۳۰ میلیون بشکه‌ای خود را در نشست آتی این سازمان در ماه ژوئن حفظ کند.
وی خاطرنشان کرد: عرضه نفت به اندازه کافی، تقاضا بالا و بازار نسبتا با ثبات است و دلیلی برای تغییر وجود ندارد.
ایران وعراق تولیدکنندگان شماره دو و سه اوپک هر دو معتقدند که بخش قابل توجهی از تولید خود را طی سالهای گذشته به دلیل تحریم‌ها از دست داده‌اند. ایران به دلیل تحریمهای دو سال اخیر و عراق به دلیل تحریمهای دوران صدام تا سال ۲۰۰۳.
اما نعیمی هرگونه برنامه برای کاهش تولید نفت عربستان برای بازگشت نفت ایران و عراق به بازار را رد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا عربستان تولید خود را برای باز کردن فضای افزایش تولید دیگر اعضای کاهش می‌دهد گفت: خریداران نفت ما را می خواهند، بنابراین چرا آن را کاهش دهیم؟!نعیمی خاطرنشان کرد: نگران اعضای اوپک به صورت تکی نباشید و به مجموع تولید توجه کنید.
علی النعیمی گفت: عربستان قصد دارد در صورت افزایش تنشها بین روسیه و غرب بر سر اوکراین و کمبود نفت در بازار، عرضه نفت به بازار را افزایش دهد.
نعیمی گفت: ما قصد داریم هرگونه کمبود نفت احتمالی را با افزایش تولید جبران کنیم.
وی افزود: تولید کنونی عربستان حدود ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز است ولی ظرفیت تولید نفت این کشور ۱۲.۵ میلیون بشکه در روز است.نعیمی خاطرنشان کرد: عربستان و دیگر اعضای اوپک هرگونه تقاضای اضافی نفت را جبران خواهند کرد.
بلوف عربستان
سخنان و جنجال های علی النعیمی در شرایطی مطرح می شود که واقعیات نفت عربستان به خوبی نشان می دهد تولید این کشور با همه «دوپینگ» های در دسترس هیچ گاه به بیش از ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه تجاوز نخواهد کرد.
این کشور که در دهه ۸۰ میلادی پیش بینی کرده بود تا پایان دهه مذکور تولید خود را به ۲۵ میلیون بشکه در روز خواهد رساند در طول تاریخ به خوبی نشان داده است که در تحقق شعارهای رویایی خود نا کام مانده است.
طی سالهای گذشته نيز همواره ظرفيت واقعی توليد نفت عربستان مورد پرسش بوده و صاحب‌نظران متعددی در اين زمينه به گمانه‌زنی پرداخته‌اند. حداکثر توليد عربستان طی سی سال گذشته در ماه ژوئن سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد که بر اساس اعلام رسمی آرامکو توليد آن به ۱/۱۰ ميليون بشکه در روز افزايش پيدا کرد. البته لازم به‌ذکر است که منابع ثانويه اين ميزان را تائيد نکرده و ميزان توليد عربستان در اين ماه را ۹/۹ ميليون بشکه در روز برآورد کرده‌اند.
اين در حالی است که عربستان همواره خود را بزرگ‌ترين دارنده ظرفيت توليد نفت‌خام جهان معرفی کرده و همواره بر وجود ظرفيت مازاد توليد به ميزان ۵/۲ ميليون بشکه در روز تأکيد دارد. با اين وجود در مواقع حساسی همچون کاهش ۱ ميليون بشکه‌ای توليد روزانه نفت ليبی در سال ۲۰۱۱ و يا افزايش شديد قيمت‌های جهانی نفت‌خام هم‌زمان با بحران اقتصادی حاکم بر آمريکا و اروپا طی سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲، اين کشور نتوانست نفت مازادی وارد بازار کند تا مانع افزايش قيمت‌های جهانی نفت‌خام شود.
شايد برخی گمان کنند که اين موضوع به دليل مسائل اقتصادی و تمايل مقامات عربستان به کسب درآمدهای نفتی بيشتر مربوط باشد، اما از آنجا که سياست خارجی و نفتی عربستان به طور کامل با منافع آمريکا هماهنگ است، اين موضوع منتفی خواهد بود.
در واقع علت اصلی اين امر توان محدود اين کشور در توليد نفت مازاد است. به هر تقدير با وجود تعدد ميادين نفتی عربستان با سابقه بيش از ۵۰ سال توليد، مشکلاتی چون افت توليد و توليد آب همراه به ميزان زياد، توان آتی توليد نفت‌خام اين کشور را تهديد می‌کند.
همچنين ميادين جديدی که در دهه ۲۰۰۰ توسعه يافته‌اند نيز تنها توانسته‌اند بخشی از افت توليد ميادين عمده و قديمی عربستان را جبران کرده و فشار وارده به اين ميادين را کاهش دهند. در حقيقت اگرچه ممکن است عربستان قادر باشد در مواقع بحرانی فشار بيشتری به ميادين قديمی خود آورده، توليد نفت‌خام را حداکثر به ۱۱ ميليون بشکه در روز افزايش دهد، اما بايد توجه داشت که دوام و پايداری اين شرايط، بسيار کوتاه است. ضمن اينکه افزايش توليد مجدد از ميادين عمده و قديمی عربستان می‌تواند به قيمت تشديد مشکلات توليدی و کاهش توان توليد آنها در دراز مدت منجر شود.
کار سخت ایران
کارشناسان برجسته نفتی به خوبی آگاهند که ادعاهای ریاض برای افزایش تولید هیچ گاه جامه حقیقت نخواهد پوشید اما نباید به سادگی از این مهم عبور کرد که ایران کار بسیار سختی برای بازپس گیری سهم خود از بازار تقریبا غیرممکن خواهد بود زیرا عربستان همواره نشان داده است از هر سیاستی برای تضعیف جمهوری اسلامی ایران پیروی خواهد کرد.
این در حالی است که ایران قصد دارد با افزایش صادرات خود طی ماه های آینده، جای خود را در اوپک پس بگیرد و همچنان در مقام دوم بزرگترین تولید کننده و صادر کننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت جهان باقی بماند.
این مهم، هدفی بسیار سخت به شمار می رود به ویژه آن که علی النعیمی وزیر کهنه کار و بداخلاق سعودی در جدید ترین اظهار نظر خود گفت:این کشور تولید نفت خود را برای باز کردن فضای افزایش صادرات نفت ایران و عراق کاهش نخواهد داد و سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) باید سقف تولید کنونی ۳۰ میلیون بشکه‌ای خود را در نشست آتی این سازمان در ماه ژوئن حفظ کند.
وی خاطرنشان کرد: عرضه نفت به اندازه کافی، تقاضا بالا و بازار نسبتا با ثبات است و دلیلی برای تغییر وجود ندارد.
ایران وعراق تولیدکنندگان شماره دو و سه اوپک هر دو معتقدند که بخش قابل توجهی از تولید خود را طی سالهای گذشته به دلیل تحریم‌ها از دست داده‌اند. ایران به دلیل تحریمهای دو سال اخیر و عراق به دلیل تحریمهای دوران صدام تا سال ۲۰۰۳.
اما نعیمی هرگونه برنامه برای کاهش تولید نفت عربستان برای بازگشت نفت ایران و عراق به بازار را رد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا عربستان تولید خود را برای باز کردن فضای افزایش تولید دیگر اعضای کاهش می‌دهد گفت: خریداران نفت ما را می خواهند، بنابراین چرا آن را کاهش دهیم؟!نعیمی خاطرنشان کرد: نگران اعضای اوپک به صورت تکی نباشید و به مجموع تولید توجه کنید.
علی النعیمی گفت: عربستان قصد دارد در صورت افزایش تنشها بین روسیه و غرب بر سر اوکراین و کمبود نفت در بازار، عرضه نفت به بازار را افزایش دهد.
نعیمی گفت: ما قصد داریم هرگونه کمبود نفت احتمالی را با افزایش تولید جبران کنیم.
وی افزود: تولید کنونی عربستان حدود ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز است ولی ظرفیت تولید نفت این کشور ۱۲.۵ میلیون بشکه در روز است.نعیمی خاطرنشان کرد: عربستان و دیگر اعضای اوپک هرگونه تقاضای اضافی نفت را جبران خواهند کرد.
بلوف عربستان
سخنان و جنجال های علی النعیمی در شرایطی مطرح می شود که واقعیات نفت عربستان به خوبی نشان می دهد تولید این کشور با همه «دوپینگ» های در دسترس هیچ گاه به بیش از ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه تجاوز نخواهد کرد.
این کشور که در دهه ۸۰ میلادی پیش بینی کرده بود تا پایان دهه مذکور تولید خود را به ۲۵ میلیون بشکه در روز خواهد رساند در طول تاریخ به خوبی نشان داده است که در تحقق شعارهای رویایی خود نا کام مانده است.
طی سالهای گذشته نيز همواره ظرفيت واقعی توليد نفت عربستان مورد پرسش بوده و صاحب‌نظران متعددی در اين زمينه به گمانه‌زنی پرداخته‌اند. حداکثر توليد عربستان طی سی سال گذشته در ماه ژوئن سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد که بر اساس اعلام رسمی آرامکو توليد آن به ۱/۱۰ ميليون بشکه در روز افزايش پيدا کرد. البته لازم به‌ذکر است که منابع ثانويه اين ميزان را تائيد نکرده و ميزان توليد عربستان در اين ماه را ۹/۹ ميليون بشکه در روز برآورد کرده‌اند.
اين در حالی است که عربستان همواره خود را بزرگ‌ترين دارنده ظرفيت توليد نفت‌خام جهان معرفی کرده و همواره بر وجود ظرفيت مازاد توليد به ميزان ۵/۲ ميليون بشکه در روز تأکيد دارد. با اين وجود در مواقع حساسی همچون کاهش ۱ ميليون بشکه‌ای توليد روزانه نفت ليبی در سال ۲۰۱۱ و يا افزايش شديد قيمت‌های جهانی نفت‌خام هم‌زمان با بحران اقتصادی حاکم بر آمريکا و اروپا طی سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲، اين کشور نتوانست نفت مازادی وارد بازار کند تا مانع افزايش قيمت‌های جهانی نفت‌خام شود.
شايد برخی گمان کنند که اين موضوع به دليل مسائل اقتصادی و تمايل مقامات عربستان به کسب درآمدهای نفتی بيشتر مربوط باشد، اما از آنجا که سياست خارجی و نفتی عربستان به طور کامل با منافع آمريکا هماهنگ است، اين موضوع منتفی خواهد بود.
در واقع علت اصلی اين امر توان محدود اين کشور در توليد نفت مازاد است. به هر تقدير با وجود تعدد ميادين نفتی عربستان با سابقه بيش از ۵۰ سال توليد، مشکلاتی چون افت توليد و توليد آب همراه به ميزان زياد، توان آتی توليد نفت‌خام اين کشور را تهديد می‌کند.
همچنين ميادين جديدی که در دهه ۲۰۰۰ توسعه يافته‌اند نيز تنها توانسته‌اند بخشی از افت توليد ميادين عمده و قديمی عربستان را جبران کرده و فشار وارده به اين ميادين را کاهش دهند. در حقيقت اگرچه ممکن است عربستان قادر باشد در مواقع بحرانی فشار بيشتری به ميادين قديمی خود آورده، توليد نفت‌خام را حداکثر به ۱۱ ميليون بشکه در روز افزايش دهد، اما بايد توجه داشت که دوام و پايداری اين شرايط، بسيار کوتاه است. ضمن اينکه افزايش توليد مجدد از ميادين عمده و قديمی عربستان می‌تواند به قيمت تشديد مشکلات توليدی و کاهش توان توليد آنها در دراز مدت منجر شود.
کار سخت ایران
کارشناسان برجسته نفتی به خوبی آگاهند که ادعاهای ریاض برای افزایش تولید هیچ گاه جامه حقیقت نخواهد پوشید اما نباید به سادگی از این مهم عبور کرد که ایران کار بسیار سختی برای بازپس گیری سهم خود از بازار تقریبا غیرممکن خواهد بود زیرا عربستان همواره نشان داده است از هر سیاستی برای تضعیف جمهوری اسلامی ایران پیروی خواهد کرد.
جمعه ۲۶ ارديبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۰۹
کد مطلب: 184