تاپی سه هفته دیگر کلید می خورد

به گزارش میز نفت ، احتمال دارد تا اوایل سال ۲۰۲۰، مرحله گازرسانی این طرح آغاز شود. اگرچه معلوم نیست که خط لوله گاز تاپی جانشین حتمی خط لوله ای باشد که قرار بود گاز ایران به هند را منتقل کند اما با توجه به اینکه در ماههای گذشته هند تمایل به خرید گاز از آمریکا را نشان داده است این احتمال که بخواهد به طورکلی خرید گاز از ایران را منتفی کند را افزایش می دهد.

قرار است کار عملی خط لوله انتقال گاز طبیعی ترکمنستان به کشورهای افغانستان، پاکستان و هند، موسوم به "تاپی" (TAPI) تا کمتر از سه هفته دیگر با حضور مقام‌های ارشد چهار کشور عضو، در ولایت هرات در غرب افغانستان افتتاح شود.مسئولان خط لوله تاپی، که متشکل از شرکت‌های گاز چهار کشور عضو هستند، دو ماه قبل در سفری به شهر هرات وعده داده بودند که در سال آینده مردم هرات بتوانند از گاز این لوله استفاده کنند.پس از مطرح شدن ایده تاپی از دهه۱۹۹۰ میلادی، مذاکرات جدی برای اجرای آن، در سال ۲۰۰۳ با حمایت بانک انکشاف آسیایی آغاز شد.هند در سال ۲۰۰۸ رسماً به این پروژه پیوست و اولین موافقتنامه مربوط به آن، در سال ۲۰۱۰ میان چهار کشور افغانستان، هند، پاکستان و ترکمنستان امضا شد. قرارداد اجرای آن نیز، در دسامبر ۲۰۱۵ میان رهبران چهار کشور به امضا رسید و در نهایت، کار عملی در ۲۰۱۶ آغاز شد.

هندی ها در حالی به این طرح پیوستند که در در اواخر ده 1360 شمسی برای انتقال گاز ایران از مسیر پاکستان به توافق رسیده بودند و مقامهای دوکشور در سه دهه گذشته بارها در باره اجرای خط لوله گاز به هند گفت و گو کرده بودند. احتمال دارد تا اوایل سال ۲۰۲۰، مرحله گازرسانی این طرح آغاز شود. اگرچه معلوم نیست که خط لوله گاز تاپی جانشین حتمی خط لوله ای باشد که قرار بود گاز ایران به هند را منتقل کند اما با توجه به اینکه در ماههای گذشته هند تمایل به خرید گاز از آمریکا را نشان داده است این احتمال که بخواهد به طورکلی خرید گاز از ایران را منتفی کند را افزایش می دهد. در مراسم افتتاح کار عملیاتی تاپی در ترکمنستان، رهبران کشورهای عضو تحقق عملی این پروژه را گامی نو در مناسبات منطقه‌ای خواندند. نواز شریف، نخست‌وزیر پیشین پاکستان درآن مراسم گفت که پروژه انتقال گاز تاپی، سبب به ‌وجود آمدن صلح و تشویق تجارت بین ‌کشورهای منطقه خواهد شد.مقام‌های کشورهای عضو تاپی از جمله افغانستان، آن را فراتر از یک پروژه می دانند و معتقدند به عنوان یک همکاری فراگیر، افغانستان و منطقه را به سمت آبادانی، همکاری‌ بیشتر و توسعه اجتماعی-اقتصادی آسیای مرکزی و جنوبی سوق خواهد داد.در همین ارتباط، معاون رئیس ‌جمهوری هند در نشست افتتاح کار عملی تاپی در ترکمنستان گفت که تاپی اهمیتی بیشتر از یک پروژه اقتصادی دارد و گامی مهم در وحدت کشورهای منطقه است.

شرکت دولتی گاز ترکمنستان رهبر کنسرسیوم

بسیاری از کارشناسان مسایل انرژی نیز معتقدند پروژه تاپی این ظرفیت بالقوه را دارد که سبب گسترش روابط میان کشورهای عضو شود. چارلس هیندری، وزیر اسبق انرژی انگلستان، گفته چنین پروژه‌های بزرگ و مشترکی، از نظر جغرافیای سیاسی و به‌دلیل منافع مشترکی که برای کشورهای عضو دارند، سبب متحد شدن آن‌ها می‌شود.چندی قبل آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد هم تاکید کرده بود که پیوندهای فرهنگی افغانستان و کشورهای آسیای میانه، پتانسیل بزرگی برای اجرای پروژه‌های مشترک و مفید بین آنهاست.مسئولین حکومتی در افغانستان می‌گویند که همراه و همزمان با عبور این خط انتقال گاز، خط انتقال برق، خط‌ آهن، جاده و فایبر نوری از یک مسیر عبور خواهند کرد که افغانستان را به یک "چهارراه" منطقه‌ای نزدیک تر می‌کند.

به گفته این مسئولان، پروژه جدید خط انتقال برق ۵۰۰ کیلو ولت بین ترکمنستان، افغانستان و پاکستان نیز از مسیر تاپی خواهد گذشت. یادداشت تفاهم این پروژه بین روسای جمهوری ترکمنستان و افغانستان و نخست وزیر پاکستان، در دسامبر سال ۲۰۱۵ امضا شد.بیانیه مشترک وزرای مربوط سه کشور در این زمینه، به‌تازگی امضا شده و ارزیابی فنی و برنامه طراحی این پروژه ،در آینده تکمیل خواهد شد.همچنین، بخش غربی فایبرنوری حلقوی افغانستان از مسیر تاپی می گذرد و خط آهن افغانستان-ترکمنستان، همزمان با پروژه تاپی افتتاح می‌شود.مسئولین اداره خط آهن افغانستان می‌گویند که این همان خط آهنی است که قرار است در آینده نزدیک، از طریق بندر ترکمن باشی به کشورهای آذربایجان، گرجستان، ترکیه و سپس به اروپا وصل شود و همچنین، با استفاده از شبکه خط آهن ترکمنستان، به خط آهن قزاقستان و سایر کشورهای مشترک المنافع بپیوندد

.بر اساس برنامه توسعه خط آهن افغانستان، این خط از یک طرف به ولایت هرات و از طرف دیگر به قندهار و به خط آهن پاکستان وصل می‌شود. از طرف دیگر نیز، با اتصال به ولایت‌های بادغیس، فاریاب، بلخ و قندوز در شمال افغانستان، به شبکه خط آهن ازبکستان و تاجیکستان وصل می‌شود.تاپی گاز ترکمنستان را از حوزه "گالکینیش" در جنوب ترکمنستان، که ذخایر آن تا ۱۶ تریلیون متر مکعب برآورد شده، از راه ولایت‌های هرات، هلمند، فراه و قندهار افغانستان به کویته بلوچستان پاکستان و از آنجا به شهر مولتان این کشور منتقل می‌کند و بالاخره در منطقه موسوم به فاضیلکا در پنجاب هند به پایان می‌رسد.طول این خط لوله، درمجموع ۱۸۱۴ کیلومتر است که ۸۱۶ کیلومتر آن از خاک افغانستان عبور می کند و ظرفیت انتقال سالانه ۳۳ میلیارد مترمکعب گاز را به سه کشور عضو تاپی دارد. هر کشور مقداری مشخص از این گاز را خریداری کرده است.


منبع : ساعت 24

دوشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۰۴