وقتی کوه، موش زایید!

وحید حاجی‌پور | اداره کل روابط عمومی وزارت نفت خبر داده است با دستور وزیر نفت، مفسدان یک پرونده 12 میلیارد تومانی تعلیق شده و مبالغ ارزی که برخی مدیران دریافت کرده بودند، بازپس گرفته شد. انتشار چنین خبرهایی درباره فسادهای نفتی تقریبا یک موضوع پیش پا افتاده است و بروز فسادهایی با چنین حجمی، چندان نمی‌تواند اراده وزارت نفت برای برخورد با فسادها را نشان دهد.

اینکه این وزارتخانه بخواهد اینگونه وانمود کند به دنبال برخورد با فساد است و با متخلفان بدون هیچ ملاحظه‌ای برخورد می‌کند، نه با اینگونه خبررسانی‌ها بلکه با برخورد با دانه درشت‌ها قابل تحقق است اما وقتی خبر فساد 12 میلیارد تومانی با پوشش وسیع رسانه‌ای، منتشر می‌شود بهتر و بیشتر از هر زمانی می‌توان به این مهم پی برد که شوآف‌های رسانه‌ای درست پس از تایید کشف پوز در دفتر وزیر نفت، قصد دارد فضا را به سوی فسادزایی وزارت نفت سوق دهد.

باید باور کنیم مدیریت بازرسی وزارت نفت و شخص وزیر نفت، طی این سال‌ها تنها به کشف این مورد ختم شده است؟ سوال مهم دیگر آن است که دلیل رسانه‌ای شدن این خبر چه بود و چه دستاوردی برای این وزارتخانه دارد؟ با اینگونه خبرها و کشف 12 میلیارد تومان فساد در صنعتی که این رقم برایش ناچیز است، قرار است پرچم مبارزه با فساد برافراشته شود؟

اطلاعیه‌ای که وزارت نفت آن را صادر کرده است، تنها این ذهنیت را تقویت می‌کند که افراد متهم در این پرونده فدای فضای ماجرای پوز شدند و این مانور رسانه‌ای هرچه که می‌خواست عزم وزارت نفت را در برخورد با فساد روشن سازد، موجب تمسخر و عیان شدن این بازی کودکانه شده است. اندک شناختی از صنعت نفت کافی است تا بدانیم تخلف 12 میلیارد تومانی یک آدرس غلط و انحرافی است تا فسادهای به مراتب بزرگ‌تر مخفی بماند. در حوزه مبارزه با فساد، متخلفان یک راهکار جالب دارند؛ آن‌ها با ارائه کدهایی از یک پرونده تخلف به مدیریت‌های حراست و بازرسی، وقت و توان  آن‌ها را برای این پرونده‌ها می‌گیرند تا در گوشه‌ای دیگر به کار خد مشغول باشند و بدون هیچ مزاحمی به فساد مشغول باشند.

نمی‌دانیم وقتی زعمای نفت، تصمیم گرفتند چنین خبری را منتشر کنند دقایقی نزد خود تاملی کرده‌اند یا خیر اما انتشار چنین خبرهایی، بیش از آنکه مایه مباهات باشد، اسباب تمسخر و بی اعتمادی به وزارت نفت را مهیا می‌کند. در صنعتی که بیش از 50 هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد، کشف تخلف 12 میلیارد تومانی و قهرمان سازی از وزیر نفت که یک «فسادزداست»، بیشتر شبیه به یک ضدتبلیغ است تا یک تبلیغ.

طراح این سناریوی نخ‌نما شده مشخص نیست اما واضح است که افکار عمومی و رسانه‌های جمعی، انعکاس اینگونه خبرها را بیشتر ردگم کنی می‌دانند تا برخورد قاطع با فساد. وقتی یک مدیر سطح پایین نفتی در مدیریت امور اکتشاف می‌تواند «به تنهایی» با سند سازی بیش از 150 میلیارد تومان اختلاس کرده و متواری شود، 8 مدیر نفتی به دلیل تخلف 12 میلیارد تومانی، تبدیل به پرونده‌ای برای قهرمان سازی می‌شوند؟  شنیدن کشف چنین فسادی، برای همه اعم از نفتی و غیرنفتی یک «جوک» است؛ جوکی که نشاندهنده یک ناشی‌گری محض در قهرمان سازی است.

شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۴۷