بازی ریاضی

وحید حاجی پور| عددسازی‌ها و رویاپردازی‌ها همچنان ادامه دارد؛ طی 7 سال اخیر وزارت نفت از اعداد به چند روش بازی گرفته است. هرگاه می‌خواهد امور خود و منویات عجیب خود را به پیش ببرد، اعداد را به میان می‌آورد و با تمسک به آن، اینگونه استدلال می‌کند که اگر با برنامه‌های این وزارتخانه همراهی نشود، میلیاردها دلار از منافع کشور به باد می‌رود.

مثلا برای امضای قراردادهای پژوهشی در حوزه ازدیاد برداشت، ارقام اغوا‌کننده‌ای به میان می‌آمد و اینگونه مطرح می‌شد که اگر قراردادهای ازدیاد برداشت با روش‌های EOR و IOR امضا نشود، ثروت ملی برای همیشه در زیر زمین دفن می‌ماند. اعدادی که گفته می‌شود، برای نمایندگان مجلس و افرادی که از نفت و نحوه مدیریت در این وزارتخانه بی خبرند، اغوا کننده است اما بعدها مشخص شد، این ضرورت فقط برای امضای یک قرارداد با آقای داماد است!

بخش دیگری از عددسازی‌ها، برای امضای قراردادهای نفتی با چند شرکت خاص بوده و است؛ بارها گفته می‌شد صنعت نفت ایران به 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد ولی این رقم به شکلی راهی رسانه‌ها می‌شد که گویی همه این عدد باید از طریق سرمایه‌گذاری‌ خارجی تامین می‌شد در حالی‌که شخص وزیر نفت، این را گفت که بخش قابل توجهی از سرمایه مورد نیاز، از منابع داخلی تامین می‌شود.

این بازی ریاضی، برای آن بود که وزارت نفت هرطور که می‌خواهد و صلاح می‌بیند قراردادهای جدید را منعقد کند و اینجاست که بخش دیگری از عددبازی وزارت نفت به چشم می‌آید. زنگنه وقتی برای قرارداد فاز 11 پارس جنوبی به مجلس رفت، گفت که هر سال تاخیر در بهره‌برداری از هر فاز پارس جنوبی 5 میلیارد دلار به کشور ضرر می‌زند. این رقم که پیشتر هم شنیده می‌شد، به‌قدری بزرگ بود که وزارت نفت با توسل به آن، هرگونه تاخیر در امضای قرارداد با توتال را به ضرر کشور می‌دانست و همین نیز شد. قرارداد فاز 11 بسرعت با توتال امضا شد و وزیر نفت پس از امضای آن، به بهارستان رفت و با این عددسازی‌ها، هرگونه مخالفت با توتال را به ضرر کشور عنوان کرد.

اما بخش دیگری از عددسازی‌ها، برای «بازی دادن» نهادهایی است که در خصوص توسعه صنعت نفت و عقب‌ماندگی تحمیل‌شده بر آن نگران هستند؛ وقتی وزیر نفت سال 93 به مجلس رفت، او در یک ادعای بزرگ گفت تا سال 96 میزان ظرفیت تولید نفت و میعانات گازی را به 5.7 میلیون بشکه می‌رساند آن هم در شرایط تحریم. گرچه این رقم هیچگاه محقق نشد، اما چند سال بعد از اعداد بزرگ‌تری مانند تولید 8 میلیون بشکه‌ای گفته شد و حالا زنگنه، از ریل‌گذاری برای تولید 6.5 میلیون بشکه در سال 1420 گفته است!

«امیدسازی پفکی» که بخش دیگری از عددبازی وزارت نفت است، شکل جالبی به خود گرفته است؛ هرگاه که نقدی نسبت به عملکرد آن در بازه‌های زمانی مختلف وارد می‌شودف این اعداد طلایه‌دار و میدان‌دار عرصه‌ای می‌شوند که طی 7 سال اخیر چیزی جز شعار و «وام دادن» به آینده نبوده است. وقتی وزیر نفت از تولید 6.5 میلیون بشکه در سال 1420 می‌گوید، باید از او پرسید تولید 5.7 میلیون بشکه‌ای در سال 96 محقق شده است که حالا از تولید 6.5 میلیون بشکه‌ای برای 20 سال آینده گفته می‌شود؟!

اگر وزارت نفت واقعا «کننده» بود، امروز ظرفیت تولید نفت جمهوری اسلامی ایران کمتر از 3.8 میلیون بشکه در روز نبود؛ اگر این وزارتخانه در این حوزه توانمند بود، وضعیت تولید نفت کشور با توجه به مدار آمدن میادین جدید چرا کمتر از سال 90 است؟!

در این هفت سال نه تنها تولید نفت کشور افزایش نیافت،‌بلکه ظرفیت نیز کاهش پیدا کرده است؛ وزارت نفتی که تولید 6.5 و البته 8 میلیون بشکه‌ای را فریاد می‌زند، بهتر است بجای بازی با اعداد، به این پرسش پاسخ دهد اگر به این اعداد اعتقاد دارد چرا در این دوره بصورت معکوس، موجب کاهش تولید نفت شده است؛ افزایش پیشکش.

البته شاید این اظهارات جدید وزیر نفت، به دلیل آن است که در کنار علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نشسته بود و برای آنکه او را با خود همراه کند، بازهم دست به عددسازی کرده است... الله اعلم!

شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۱۷