جنون نفتي

ميزنفت| سیاست‌های تجاری دولت ترامپ در هیچ حوزه‌ای همانند بخش انرژی، روشن نیست. در سال‌های گذشته، دولت بوش پسر به عنوان دولتی با رفتار دوستانه با شرکت‌های نفتی شناخته می‌شد اما دولت ترامپ از دولت بوش پسر نیز فراتر رفته است.

همکاری با تیلرسون، مدیرعامل پیشین شرکت اگزون موبیل با عنوان وزیر امور خارجه، پیام قدرتمندی را به همه صنعت ارسال کرد. هرچند وی به دلایلی از این سمت کنار رفت.

در دوره ترامپ، ایالات متحده از معاهده آب و هوای پاریس خارج شد و این اقدام از اولویت‌های شرکت اگزون و سایر شرکت‌های صنعت نفت محسوب می‌شد. پس از این اقدام، آژانس حفاظت از محیط زیست، مقررات مربوط به محدودیت انتشار کربن و سایر آلاینده‌ها را لغو و یا آسان‌تر کرد.

شرکت اگزون در یک دهه گذشته به دنبال این سیاست بوده و بارها به حامیان تغییر اقلیم حمله کرده است. با وجود پذیرش عمومی بحران تغییر اقلیم از سوی صنعت انرژی، در عمل شاهد اقدام خاصی از سوی آن‌ها نبوده‌ایم.

همچنین دولت ترامپ، اجازه حفاری در دو اقیانوس شرق و غرب ایالات متحده را صادر کرده و مقررات ایمنی سختگیرانه حفاری فراساحلی را که پس از فاجعه نشت نفت دکل شرکت بی پی (بدترین حادثه تاریخ نفت آمریکا) وضع شده بود، آسان‌تر کرده است.

از سوی دیگر، مناطق ملی حفاظت شده آمریکا به روی شرکت‌های نفتی گشوده شده تا پس از چند نسل، شاهد اکتشاف و تولید در آن‌ها باشیم. ممنوعیت صدور نفت تولیدی ایالات متحده نیز پس از چند دهه، لغو شده است. از آن زمان، آمریکا به یک بازیگر بزرگ در جهان انرژی تبدیل شده است.

معافیت‌های مالیاتی نیز منافع زیادی برای غول‌های نفت و گاز به ارمغان آورده است. ترامپ از انقلاب شیل به عنوان یکی از عوامل رشد اقتصادی کشورش یاد کرده که می‌تواند استقلال انرژی را برای ایالات متحده به ارمغان آورد.

ترامپ بزرگترین حامی افزایش صادرات ال ان جی آمریکا به سراسر دنیا بوده و تهدید کرده که در صورت توافق آلمان و روسیه برای ساخت خط لوله نورداستریم2، این کشور را تحریم خواهد کرد. با ساخت این خط لوله، واردات گاز آلمان از روسیه به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز این کشور، دو برابر می‌شود.

تهدید ایالات متحده به استفاده از ابزار تحریم‌ها علیه برلین با تلاش تولیدکنندگان آمریکایی ال ان جی برای فروش به آلمان و سایر کشورهای اروپایی و با عنوان جایگزین گاز روسیه همزمان شده است. 

رهبران آلمان از دخالت سایر کشورها در مسایل داخلی خود، ابراز نارضایتی کرده و بر تکمیل خط لوله جدید انتقال گاز طبیعی تاکید دارند، اما همزمان به دلیل دوستی با واشنگتن، در حال تکمیل پایانه‌های واردات ال ان جی هستند.

اکثر کارشناسان انرژی معتقدند ال ان جی آمریکا به زودی به بخشی از سبد گاز طبیعی وارداتی قاره اروپا تبدیل خواهد شد. هرچند قیمتی بیش از بهای خرید گاز از دو کشور روسیه و نروژ دارد. اروپا بزرگترین متحد آمریکا است و با خرید ال ان جی از آمریکا، بازار ایالات متحده نیز در اختیار اروپایی‌ها قرار خواهد گرفت.

با این اقدام، آمریکایی‌ها نمی‌توانند به دلیل اعمال سیاست تجارت غیرمنصفانه از اروپایی‌ها شکایت کنند. کسری تجاری کنونی آمریکا در داد و ستد با آلمان به دلیل واردات خودرو از این کشور است و انرژی سهم اندکی در این مبادلات دارد اما با روانه شدن کشتی‌های غول پیکر ال ان جی به بنادر آلمان، این کسری تجاری کمتر خواهد شد.

در تجارت آمریکا و چین نیز شرایط مشابهی حکمفرماست. چین به عنوان بزرگترین مصرف کننده انرژی دنیا دارای مازاد تجاری در دادوستد با آمریکا بوده و با خرید ال ان جی از آمریکا شاهد کاهش کسری تجاری خواهیم بود.

چین می‌تواند مقدار گاز خریداری شده از کشورهایی نظیر قطر، استرالیا، گینه نو و روسیه را کاهش داده و از منابع آمریکایی خرید کند. سالانه 350 میلیارد دلار کالا از چین روانه ایالات متحده می‌شود و صادرات آمریکایی‌ها به چین 150 میلیارد دلار است. تاکنون یک قرارداد 25 میلیارد دلاری برای خرید ال ان جی ایالات متحده توسط چینی‌ها به امضا رسیده است و احتمالا یک قرارداد 25 میلیارد دلاری دیگر نیز به امضا خواهد رسید.

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که کاهش کسری تجاری با چین یکی از شعارهای ترامپ در کمپین تبلیغات انتخابات سال 2020 میلادی خواهد بود. 
در جنگ تجاری آغاز شده ایالات متحده و چین، تعرفه‌های تجاری به عنوان یک فرصت استراتژیک برای کاخ سفید و در جهت تحریک تولیدکنندگان آمریکایی به شمار می‌رود.
 
در این میان، با آغاز تحریم نفت ایران توسط دولت ترامپ ممکن است ائتلاف دولت‌های روسیه، چین، هند و ایران برای بی اثر کردن این تحریم‌های سختگیرانه وارد عمل شوند. بسیاری از کارشناسان معتقدند در شرایط کنونی رهبران پکن در برابر تهدیدهای کاخ سفید و اولتیماتوم های این کشور تسلیم نخواهند شد.

با تحریم‌های دولت ترامپ در بدبینانه ترین سناریو شاهد کاهش 1.5 میلیون بشکه‌ای صادرات کشور ایران خواهیم بود. اما صادرکنندگان نفت آمریکا و سایر رقبای ایران در اوپک، یک فرصت بزرگ برای کسب سهم بازار بیشتر خواهند یافت.

گروهی از کارشناسان معتقدند پیروزی در نبرد تجاری با چین کارکردی انتخاباتی بروی جمهوری خواهان دارد و در ماه نوامبر شاهد امضای قرارداد کاهش تعرفه با چینی ها خواهیم بود.

پس از حضور در بازار ال ان جی چین، آمریکایی ها روانه ژاپن، کره جنوبی و هند خواهند شد. هرچند نمی توان با قاطعیت از آغاز جنگ تعرفه‌های کاخ سفید با این کشورها سخن گفت. کارشناسان از جنگ تجاری آغاز شده توسط ترامپ در دادوستد با چینی ها با عنوان جنگ سرد جدید یاد می کنند. 

همزمانی تحریم‌های کنونی ایران و روسیه در بخش انرژی به عنوان رقبای بازار ایالات متحده با آغاز حضور آمریکایی‌ها در بازار صادرکنندگان انرژی اتفاقی نیست. تهدید به افزایش تعرفه‌ها و یا تحریم خریداران بزرگ انرژی نظیر کره جنوبی، اروپا، چین و ژاپن نیز در شرایط کنونی برای افزایش سهم بازار تولیدکنندگان نفت آمریکا انجام شده است.

همچنین ممکن است کاخ سفید برای افزایش سهم بازار تولیدکنندگان نفت و گاز خود از مداخله نظامی نیز علاوه بر فشارهای اقتصادی بهره ببرد. اگر آمریکایی‌ها در فروش ال ان جی خود موفق شوند، احتمالا در آینده در بازار نفت نیز شاهد اقدامات مشابهی باشیم. بازی بزرگ واشنگتن آغاز شده است.

نویسنده: روبرت برکی
منبع: اویل پرایس
مترجم: محسن داوری
 

شنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۰۶