نگاهی به برنامه جدید پالایشی
سدی در مقابل تحریمهای آمریکا
با وجود تاکید بسیاری از کارشناسان مبنی بر ورود همه جانبه به صنعت پالایش – پتروشیمی، مشخص نیست چرا وزارت نفت نسبت به این ضرورت بی توجه است با وجود اینکه این مهم سال‌ها پیش به دولت ارائه شده بود.
به گزارش میز نفت، با توجه به بازگشت تحریمهای نفتی و افت شدید میزان صادرات نفت کشور، این مساله مطرح است که برای بازدارندگی از اقدامات آمریکا در حوزه نفت چه راهکارهایی وجود دارد. کارشناسان اعتقاد دارند که احداث پالایشگاه و صادرات فرآورده‌های نفتی راهکار اصولی بی‌اثرکردن تحریمهای آمریکا است. در این راستا طرح "افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها با استفاده از سرمایه‌های مردمی" در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. اما بعد از تصویب طرح برخی انتقادات در فضای رسانه‌ای مطرح شد.
به عنوان کشوری با منابع فراوان هیدروکربی و یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز جهان، باید در زمینه فناوری آن و تبدیل این منابع به ارزش افزوده اقدامات لازم را به عمل آورد. صادرات نفت، گاز و سایر منابع به صورت خام خسارتی است که سال‌های متمادی متوجه کشور بوده است.
این مساله در سیاست‌های کلی نظام و در برنامه ششم توسعه کشور مورد توجه قرار گرفت. مقام معظم رهبری هم تاکیدات زیادی بر جلوگیری از خام فروشی داشتند. بنابراین موضوع روشن است. همچنین از بعد امنیتی نیز این موضوع مورد بررسی مسئولین قرار گرفت. در دوره تحریم، صادرات مسائل خاص خودش را دارد صادرات هر کدام از این موارد نیز موضوع ویژهای است. در واقع اینطور نیست که بگوییم صادرات فرآورده در شرایط تحریم هیچ مشکلی ندارد اما نسبت به نفت خام قطعا آسان‌تر است.
علی بختیار عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت و گو با جوان گفت:. چرا ما نفت خام را در هر بازاری میخواهیم بفروشیم باید مشخصات کیفی آن را عوض کنیم؟ چون فروش نفت خام ایران به دلیل تحریمهای ناجوانمردانه آمریکاییها در بازارهای جهانی امکانپذیر نیست. بنابراین ما باید روشهای دیگری برای فروش نفت خام به کار بگیریم. اما بنزین و دیگر فرآوردهها چنین شرایطی ندارند. البته مشکلاتی در زمینه حمل و نقل، بیمه کشتی، جابه جایی پول وجود دارد اما در حوزه شناسایی خیر. بنابراین امروز نفت خام ایران مانند مواد مخدر قابل فروش نیست در حالی که وضعیت در بحث فرآورده کاملا فرق دارد.
یک بلوف سیاسی
وی درباره گره‌گشایی پالایشگاه‌سازی در حوزه تولید بنزین گفت: اگر بین دوره تحریم قبلی و تحریم امروز مقایسه کنیم، تفاوت در این است که در دوره قبل واردات بنزین مساله مهمی برای کشور بود. اما در حال حاضر با افتتاح هر سه فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس و افزایش میزان تولید پالایشگاه که به مرز حدود 42 میلیون لیتر روزانه رسیده است، از واردات بنزین خودکفا شدیم. آیا این مساله مهمی نیست؟! یعنی طبق نظر برخی، ما باید امروز هم بنزین وارد می‌کردیم؟
علی بختیار درباره تحریمهای اعمال شده بر صنعت پتروشیمی کشور گفت: تحریم پتروشیمی ایران کار سادهای نیست، بیشتر بلوف سیاسی است. در دوره تحریم قبل هم چنین بحثهایی مطرح شد، الآن هم بعضا چنین حرفهایی زده میشود ولی تحریم پتروشیمی امکانپذیر نیست. محصولات پتروشیمی قابل عرضه به بازارهای جهانی است و دور زدن تحریمها کاری است که انجام میشود. اثرگذاری اصلی تحریم در حوزه صادرات نفت خام است که البته آن هم لاینحل نیست.
تحریم زمانی می‌تواند مصداق پیدا کند که ما بخواهیم به روش عادی نفت بفروشیم در حالی که ما روشهایی داریم که بتوان از طریق آنها نفت را فروخت. در حال حاضر اختیاراتی به کمیسیون انرژی مجلس داده شده که بتواند نفت خام صادر کند.
عضو کمیسیون مجلس با اشاره به اینکه حتی در حوزه بانکی نیز تحریم بر صادرات فرآورده امکانپذیر نیست؛ گفت: ما علیرغم وجود تحریمهای بانکی هم قادر به ارزآوری در بحث پتروشیمی‌ها هستیم. پتروشیمی‌ها در حال حاضر محصولاتشان را می‌فروشند. حتی فرصت‌هایی در زمینه داخلی‌سازی بسیاری از واحدها پتروشیمی در حوزه توسعه، در نگهداری، بهره‌برداری و غیره ایجادشده است.
شرکت‌های دانش‌بنیانی که در شرایط عادی به آنها کار نمی‌دادند، امروز در صف مقدم ارائه خدمت به صنعت پتروشیمی و صنعت نفت، هستند. به هر حال هم هر گاه چنین مسئله‌ای برای کشور پیش آمده فرصتی هم خلق شده است. هر گاه تهدیدی از سمت دولت‌های غربی و آمریکا برای کشور به وجود آمده است ایرانی‌ها نشان دادند کارهای بزرگی انجام می‌دهند.
علی بختیار با اشاره به اینکه تولید و صادرات فرآورده قدرت‌آفرین است نه خام‌فروشی نفت؛ گفت: نکته دیگر اینکه کشورهای توسعه یافته‌ای که صادرات فرآورده دارند و صادرات نفت خام ندارند، قدرت اثرگذاری ندارد؟! پاسخ به این سؤال خیلی مسائل را روشن می‌کند. بسیاری از کشورهای اروپایی امروز با پالایشگاه‌هایی که عمدتا نفتش از خاورمیانه تامین می شود به عنوان قدرت بزرگ اقتصادی به شمار می‌روند.
وی تاکید کرد: آمریکا هم اگر در حال حاضر واردات نفت را کاهش و صادرات را افزایش داده، در مجموع ترازش به نفع واردات نفت است. امروز قدرت‌های برتر اقتصادی جهان، کشورهایی هستند که اتفاقاً نفت خام صادر نمی‌کنند. با خام‌فروشی نفت نمی‌توان با تحریمهای آمریکا مقابله کرد.
بر اساس این گزارش، با مدل جدیدی که در صحن علنی مجلس هم به تصویب رسید، می‌توان مشکل طرح‌های نیمه تمام در زمینه آپگریدینگ و ایجاد پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها را حل کرد. در واقع به جای استفاده از صندوق توسعه ملی که ذخیره کشور به شمار می‌رود، می‌توان با نقدینگی موجود در جامعه که موجب التهاب در بخش‌های مختلف اقتصاد هم شده است، تکمیل و ارتقا پالایشگاه‌ها را انجام داد.
برای این مهم، مردم پول مورد نیاز را از طریق بازار بورس و سرمایه وارد کار می‌کنند. در این راستا جذابیت‌هایی هم در نظر گرفته شده است. اولین جذابیت این است که بتوان پولی که مردم برای ساخت پالایشگاه‌ها می‌گذارند یکساله برگردانده شود که این اقدام می‌تواند از طریق اوراق قابل تبدیل به سهام و یا مکانیزم‌های دیگری مثل صندوق پروژه صورت بگیرد.
بختیار در پایان گفت: با این مکانیزم‌ها می‌توانیم دو میلیون بشکه به ظرفیت پالایشگاه‌های کشور اضافه کنیم و مسئله تحریم نفت را از بین ببریم. همچنین مشکل خام فروشی و وجود نقدینگی در بازار هم مرتفع میشود. ایجاد اشتغال و تبدیل نفت خام به محصولاتی با ارزش افزوده از دیگر مزایای این طرح است. بنابراین این مدل که یک مدل مترقی و توسعه‌یافته است، مشکل تأمین مالی پالایشگاه‌ها را هم حل می‌کند.
به عنوان کشوری با منابع فراوان هیدروکربی و یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز جهان، باید در زمینه فناوری آن و تبدیل این منابع به ارزش افزوده اقدامات لازم را به عمل آورد. صادرات نفت، گاز و سایر منابع به صورت خام خسارتی است که سال‌های متمادی متوجه کشور بوده است.
این مساله در سیاست‌های کلی نظام و در برنامه ششم توسعه کشور مورد توجه قرار گرفت. مقام معظم رهبری هم تاکیدات زیادی بر جلوگیری از خام فروشی داشتند. بنابراین موضوع روشن است. همچنین از بعد امنیتی نیز این موضوع مورد بررسی مسئولین قرار گرفت. در دوره تحریم، صادرات مسائل خاص خودش را دارد صادرات هر کدام از این موارد نیز موضوع ویژهای است. در واقع اینطور نیست که بگوییم صادرات فرآورده در شرایط تحریم هیچ مشکلی ندارد اما نسبت به نفت خام قطعا آسان‌تر است.
علی بختیار عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت و گو با جوان گفت:. چرا ما نفت خام را در هر بازاری میخواهیم بفروشیم باید مشخصات کیفی آن را عوض کنیم؟ چون فروش نفت خام ایران به دلیل تحریمهای ناجوانمردانه آمریکاییها در بازارهای جهانی امکانپذیر نیست. بنابراین ما باید روشهای دیگری برای فروش نفت خام به کار بگیریم. اما بنزین و دیگر فرآوردهها چنین شرایطی ندارند. البته مشکلاتی در زمینه حمل و نقل، بیمه کشتی، جابه جایی پول وجود دارد اما در حوزه شناسایی خیر. بنابراین امروز نفت خام ایران مانند مواد مخدر قابل فروش نیست در حالی که وضعیت در بحث فرآورده کاملا فرق دارد.
یک بلوف سیاسی
وی درباره گره‌گشایی پالایشگاه‌سازی در حوزه تولید بنزین گفت: اگر بین دوره تحریم قبلی و تحریم امروز مقایسه کنیم، تفاوت در این است که در دوره قبل واردات بنزین مساله مهمی برای کشور بود. اما در حال حاضر با افتتاح هر سه فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس و افزایش میزان تولید پالایشگاه که به مرز حدود 42 میلیون لیتر روزانه رسیده است، از واردات بنزین خودکفا شدیم. آیا این مساله مهمی نیست؟! یعنی طبق نظر برخی، ما باید امروز هم بنزین وارد می‌کردیم؟
علی بختیار درباره تحریمهای اعمال شده بر صنعت پتروشیمی کشور گفت: تحریم پتروشیمی ایران کار سادهای نیست، بیشتر بلوف سیاسی است. در دوره تحریم قبل هم چنین بحثهایی مطرح شد، الآن هم بعضا چنین حرفهایی زده میشود ولی تحریم پتروشیمی امکانپذیر نیست. محصولات پتروشیمی قابل عرضه به بازارهای جهانی است و دور زدن تحریمها کاری است که انجام میشود. اثرگذاری اصلی تحریم در حوزه صادرات نفت خام است که البته آن هم لاینحل نیست.
تحریم زمانی می‌تواند مصداق پیدا کند که ما بخواهیم به روش عادی نفت بفروشیم در حالی که ما روشهایی داریم که بتوان از طریق آنها نفت را فروخت. در حال حاضر اختیاراتی به کمیسیون انرژی مجلس داده شده که بتواند نفت خام صادر کند.
عضو کمیسیون مجلس با اشاره به اینکه حتی در حوزه بانکی نیز تحریم بر صادرات فرآورده امکانپذیر نیست؛ گفت: ما علیرغم وجود تحریمهای بانکی هم قادر به ارزآوری در بحث پتروشیمی‌ها هستیم. پتروشیمی‌ها در حال حاضر محصولاتشان را می‌فروشند. حتی فرصت‌هایی در زمینه داخلی‌سازی بسیاری از واحدها پتروشیمی در حوزه توسعه، در نگهداری، بهره‌برداری و غیره ایجادشده است.
شرکت‌های دانش‌بنیانی که در شرایط عادی به آنها کار نمی‌دادند، امروز در صف مقدم ارائه خدمت به صنعت پتروشیمی و صنعت نفت، هستند. به هر حال هم هر گاه چنین مسئله‌ای برای کشور پیش آمده فرصتی هم خلق شده است. هر گاه تهدیدی از سمت دولت‌های غربی و آمریکا برای کشور به وجود آمده است ایرانی‌ها نشان دادند کارهای بزرگی انجام می‌دهند.
علی بختیار با اشاره به اینکه تولید و صادرات فرآورده قدرت‌آفرین است نه خام‌فروشی نفت؛ گفت: نکته دیگر اینکه کشورهای توسعه یافته‌ای که صادرات فرآورده دارند و صادرات نفت خام ندارند، قدرت اثرگذاری ندارد؟! پاسخ به این سؤال خیلی مسائل را روشن می‌کند. بسیاری از کشورهای اروپایی امروز با پالایشگاه‌هایی که عمدتا نفتش از خاورمیانه تامین می شود به عنوان قدرت بزرگ اقتصادی به شمار می‌روند.
وی تاکید کرد: آمریکا هم اگر در حال حاضر واردات نفت را کاهش و صادرات را افزایش داده، در مجموع ترازش به نفع واردات نفت است. امروز قدرت‌های برتر اقتصادی جهان، کشورهایی هستند که اتفاقاً نفت خام صادر نمی‌کنند. با خام‌فروشی نفت نمی‌توان با تحریمهای آمریکا مقابله کرد.
بر اساس این گزارش، با مدل جدیدی که در صحن علنی مجلس هم به تصویب رسید، می‌توان مشکل طرح‌های نیمه تمام در زمینه آپگریدینگ و ایجاد پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها را حل کرد. در واقع به جای استفاده از صندوق توسعه ملی که ذخیره کشور به شمار می‌رود، می‌توان با نقدینگی موجود در جامعه که موجب التهاب در بخش‌های مختلف اقتصاد هم شده است، تکمیل و ارتقا پالایشگاه‌ها را انجام داد.
برای این مهم، مردم پول مورد نیاز را از طریق بازار بورس و سرمایه وارد کار می‌کنند. در این راستا جذابیت‌هایی هم در نظر گرفته شده است. اولین جذابیت این است که بتوان پولی که مردم برای ساخت پالایشگاه‌ها می‌گذارند یکساله برگردانده شود که این اقدام می‌تواند از طریق اوراق قابل تبدیل به سهام و یا مکانیزم‌های دیگری مثل صندوق پروژه صورت بگیرد.
بختیار در پایان گفت: با این مکانیزم‌ها می‌توانیم دو میلیون بشکه به ظرفیت پالایشگاه‌های کشور اضافه کنیم و مسئله تحریم نفت را از بین ببریم. همچنین مشکل خام فروشی و وجود نقدینگی در بازار هم مرتفع میشود. ایجاد اشتغال و تبدیل نفت خام به محصولاتی با ارزش افزوده از دیگر مزایای این طرح است. بنابراین این مدل که یک مدل مترقی و توسعه‌یافته است، مشکل تأمین مالی پالایشگاه‌ها را هم حل می‌کند.
سه شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۵۴
کد مطلب: 24302