افزايش نگراني‌ها پس از حملات يمني‌ها
تنگه هرمز، كابوس بزرگ پتروشيمي جهان
كاهش عرضه خوراك به واحدهاي كراكر خارج از خاورميانه و توقف عرضه محصولات پتروشيمي به بازارهاي جهاني، يك كابوس براي فعالان اين صنعت خواهد بود.
میز نفت| اگر با افزايش تنش‌ها ميان ايران و عربستان سعودي، تنگه هرمز بسته شود، صادرات محصولات پتروشيمي از خليج‌فارس متوقف شده و بازار جهاني اين محصولات با شوك بزرگ عرضه روبه‌رو خواهد شد. همچنين افزايش چشمگير قيمت نفت بر تقاضاي محصولات پتروشيمي تأثير خواهد گذاشت.
گزارش اخير ICIS نشان مي‌دهد كه با بسته شدن تنگه هرمز 9.5 ميليون تن از پلي‌اتيلن‌هاي سبك خطي (برابر با ۲۱ درصد توليد دنيا)، 6.7 ميليون تن اتيلن گلايكول (۱۶ درصد)، 3.9 ميليون تن پلي‌اتيلن سبك (۱۵ درصد) و 28.2 ميليون تن اتيلن (۱۴درصد) از بازار جهاني حذف خواهد شد.
تنگه هرمز يك آبراهه كليدي كشتيراني و صادرات محصولات پتروشيمي ايران، كويت، قطر، امارات متحده عربي و تأسيسات پتروشيمي شرق عربستان سعودي است. اگر تنگه هرمز بسته شود، صادرات محصولات پتروشيمي به مناطق مختلف دنيا متوقف خواهد شد. اكثر اين محصولات از طريق دريا منتقل مي‌گردد و سهم جابه‌جايي جاده‌اي يا ريلي بسيار اندك است.
با تشديد تنش در تنگه هرمز، صادرات خوراك واحدهاي پتروشيمي نظير ان‌جي‌ال نيز به ساير نقاط دنيا متوقف خواهد شد. تأثير اين اتفاق، بسيار فراتر و گسترده‌تر از حملات پهپادي ۱۴سپتامبر به ميدان نفتي خوريس و تأسيسات فرآورشي عبقيق خواهد بود.
پس از اين حملات، خوراك تأسيسات پتروشيمي عربستان بين ۱۶ تا ۵۰ درصد كاهش يافت و ۱۰ درصد از ظرفيت جهاني توليد اتيلن متوقف شد. هر چند عرضه خوراك از سر گرفته شده و در حال افزايش است.
اگرچه پس از حملات اخير شاهد افزايش قيمت محصولات پتروشيمي بوديم، اما اكثر اين مواد هم‌اكنون با قيمت‌هاي گذشته معامله مي‌شود. تقاضاي اندك و عرضه گسترده از ساير منابع به سرعت كاهش ظرفيت توليد عربستان را جبران كرده است.
افزايش هزينه بيمه كشتي‌هاي عبوري از تنگه هرمز نيز به بالا رفتن هزينه‌هاي انتقال محصولات پتروشيمي خليج‌فارس منجر شده است. بدين ترتيب بسته شدن احتمالي تنگه هرمز در بلندمدت با كاهش عرضه، توازن در بازار را نيز بر هم خواهد زد.
شوك تقاضا
تنگه هرمز يكي از مهم‌ترين آبراهه‌هاي كشتيراني دنيا محسوب مي‌شود. با بسته شدن اين تنگه، شاهد افزايش شديد قيمت نفت خواهيم بود؛ اتفاقي كه اقتصاد جهاني را در شرايط ركود به ويژه به دليل آغاز جنگ تجاري امريكا و چين، بحران برگزيت و چند اتفاق ديگر دچار آسيب خواهد كرد. مصرف‌كنندگان نيز با افزايش قيمت سوخت بايد پول بيشتري بپردازند.
سوفيا اودوباسكيانو، سردبير بخش نفت اي‌سي‌اي‌اس مي‌گويد: «تنگه هرمز در شرايط كنوني، فيلي در تاريكي است. اتفاقي كه سرمايه‌گذاران را دچار ترديد كرده و پرسش‌هايي را در مورد امنيت كشتي‌هاي عبوري از اين آبراهه به وجود آورده است.»
وي مي‌افزايد: «هرمز مهم‌ترين آبراهه دنياست و روزانه ۲۱ ميليون بشكه نفت، ميعانات و فرآورده‌هاي نفتي از آن عبور مي‌كند. اين عدد بيش از ۲۰ درصد نفت توليد شده دنيا را شامل مي‌شود. عبور نفت از اين تنگه تقريباً اجتناب‌ناپذير بوده و تنها دو خط لوله در عربستان سعودي و امارات متحده براي دور زدن تنگه هرمز ساخته شده است.»
افزايش قيمت نفت در دوره‌اي طولاني، اقتصاد تعدادي از كشورهاي دنيا را دچار ركود خواهد كرد و باعث كاهش تقاضاي محصولات پتروشيمي خواهد شد. به علاوه، كاهش تقاضا بر عرضه محصولات پتروشيمي خاورميانه تأثير منفي بر جاي خواهد گذاشت.
جان ريچاردسون، مشاور ارشد اي‌سي‌اي اس در حوزه آسيا مي‌گويد: «بسته شدن تنگه هرمز در دوره جنگ تجاري و ركود اقتصادي اروپا، قيمت هر بشكه نفت را تا ۱۰۰ دلار افزايش خواهد داد. كاهش عرضه خوراك به واحدهاي كراكر خارج از خاورميانه و توقف عرضه محصولات پتروشيمي به بازارهاي جهاني، يك كابوس براي فعالان اين صنعت خواهد بود. تقاضاي اين مواد نيز با يك شوك بسيار بزرگ و فاجعه‌بار روبه‌رو خواهد شد.»
پس از حملات پهپادي ۱۴ سپتامبر، شاهد هيچ عكس‌العمل نظامي در منطقه خليج‌فارس نبوديم. دليل اين اتفاق را بايد در آسيب‌هاي گسترده به منافع امريكا و عربستان در صورت افزايش تنش‌ها جست‌وجو كرد.
با رشد توليد نفت و گاز شيل، وابستگي ايالات متحده به منطقه خاورميانه با كاهش زيادي نسبت به گذشته روبه‌رو شده است. آغاز هر جنگ براي امريكايي‌ها هزينه‌هاي هنگفتي به دنبال دارد. همچنين پاسخ‌هاي نظامي ايران و متحدانش مي‌تواند به يك جنگ فراگير در خاورميانه منجر شود.
شيوخ عربستان سعودي تلاش مي‌كنند تا اقتصاد كشورشان را با خروج از سايه نفت، متنوع كنند، اما اين برنامه نيازمند سرمايه‌گذاري خارجي، تخصص و مشاركت بين‌المللي است، اما با افزايش بي‌ثباتي همه اين تلاش‌ها نقش بر آب خواهد شد.
پير هانتسمن، مديرعامل مؤسسه هانتسمن مي‌گويد: «حملات ۱۴ سپتامبر باعث شده تا شركت‌هاي پتروشيمي ايالات متحده در مورد ميلياردها دلار سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي عربستان سعودي دچار ترديد جدي شوند.»
از نگاه وي احتمال افزايش تنش‌ها كمتر از ۵۰ درصد است. وي مي‌افزايد: «دونالد ترامپ در آستانه انتخابات رياست جمهوري ۲۰۲۰ ميلادي، تمايلي به آغاز يك جنگ جديد ندارد، اما وي با خروج از برجام، ايراني‌ها را به گوشه رينگ سوق داده و رهبران تهران دريافته‌اند در صورت آغاز زدوخوردهاي نظامي، چيز زيادي براي از دست دادن ندارند.»
بررس‌هاي انجام شده توسط امريكا و با همكاري فرانسه، انگلستان و آلمان نشان مي‌دهد كه ايران در پشت سر اين حملات قرار دارد. شورشيان حوثي يمن، مسئوليت اين حملات را بر عهده گرفته‌اند و ايران هرگونه مسئوليت در اين حملات را انكار كرده است.
عادل‌الجبير، وزير‌خارجه عربستان در هفته جاري در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي اعلام كرد كه همه گزينه‌ها از جمله حمله به ايران توسط رياض بررسي شده است.
اما مايك پمپئو در روز ۲۵ سپتامبر و در حاشيه نشست سازمان ملل متحد در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام كرد: «واشنگتن به دنبال راه حل‌هاي صلح طلبانه در موضوع ايران است.»
بدين ترتيب فعالان بازار صنعت پتروشيمي بايد همچنان به انتظار اتفاقات داغ و پرفرازونشيب آينده بنشينند.
منبع: ICIS
مترجم: محسن داوری
گزارش اخير ICIS نشان مي‌دهد كه با بسته شدن تنگه هرمز 9.5 ميليون تن از پلي‌اتيلن‌هاي سبك خطي (برابر با ۲۱ درصد توليد دنيا)، 6.7 ميليون تن اتيلن گلايكول (۱۶ درصد)، 3.9 ميليون تن پلي‌اتيلن سبك (۱۵ درصد) و 28.2 ميليون تن اتيلن (۱۴درصد) از بازار جهاني حذف خواهد شد.
تنگه هرمز يك آبراهه كليدي كشتيراني و صادرات محصولات پتروشيمي ايران، كويت، قطر، امارات متحده عربي و تأسيسات پتروشيمي شرق عربستان سعودي است. اگر تنگه هرمز بسته شود، صادرات محصولات پتروشيمي به مناطق مختلف دنيا متوقف خواهد شد. اكثر اين محصولات از طريق دريا منتقل مي‌گردد و سهم جابه‌جايي جاده‌اي يا ريلي بسيار اندك است.
با تشديد تنش در تنگه هرمز، صادرات خوراك واحدهاي پتروشيمي نظير ان‌جي‌ال نيز به ساير نقاط دنيا متوقف خواهد شد. تأثير اين اتفاق، بسيار فراتر و گسترده‌تر از حملات پهپادي ۱۴سپتامبر به ميدان نفتي خوريس و تأسيسات فرآورشي عبقيق خواهد بود.
پس از اين حملات، خوراك تأسيسات پتروشيمي عربستان بين ۱۶ تا ۵۰ درصد كاهش يافت و ۱۰ درصد از ظرفيت جهاني توليد اتيلن متوقف شد. هر چند عرضه خوراك از سر گرفته شده و در حال افزايش است.
اگرچه پس از حملات اخير شاهد افزايش قيمت محصولات پتروشيمي بوديم، اما اكثر اين مواد هم‌اكنون با قيمت‌هاي گذشته معامله مي‌شود. تقاضاي اندك و عرضه گسترده از ساير منابع به سرعت كاهش ظرفيت توليد عربستان را جبران كرده است.
افزايش هزينه بيمه كشتي‌هاي عبوري از تنگه هرمز نيز به بالا رفتن هزينه‌هاي انتقال محصولات پتروشيمي خليج‌فارس منجر شده است. بدين ترتيب بسته شدن احتمالي تنگه هرمز در بلندمدت با كاهش عرضه، توازن در بازار را نيز بر هم خواهد زد.
شوك تقاضا
تنگه هرمز يكي از مهم‌ترين آبراهه‌هاي كشتيراني دنيا محسوب مي‌شود. با بسته شدن اين تنگه، شاهد افزايش شديد قيمت نفت خواهيم بود؛ اتفاقي كه اقتصاد جهاني را در شرايط ركود به ويژه به دليل آغاز جنگ تجاري امريكا و چين، بحران برگزيت و چند اتفاق ديگر دچار آسيب خواهد كرد. مصرف‌كنندگان نيز با افزايش قيمت سوخت بايد پول بيشتري بپردازند.
سوفيا اودوباسكيانو، سردبير بخش نفت اي‌سي‌اي‌اس مي‌گويد: «تنگه هرمز در شرايط كنوني، فيلي در تاريكي است. اتفاقي كه سرمايه‌گذاران را دچار ترديد كرده و پرسش‌هايي را در مورد امنيت كشتي‌هاي عبوري از اين آبراهه به وجود آورده است.»
وي مي‌افزايد: «هرمز مهم‌ترين آبراهه دنياست و روزانه ۲۱ ميليون بشكه نفت، ميعانات و فرآورده‌هاي نفتي از آن عبور مي‌كند. اين عدد بيش از ۲۰ درصد نفت توليد شده دنيا را شامل مي‌شود. عبور نفت از اين تنگه تقريباً اجتناب‌ناپذير بوده و تنها دو خط لوله در عربستان سعودي و امارات متحده براي دور زدن تنگه هرمز ساخته شده است.»
افزايش قيمت نفت در دوره‌اي طولاني، اقتصاد تعدادي از كشورهاي دنيا را دچار ركود خواهد كرد و باعث كاهش تقاضاي محصولات پتروشيمي خواهد شد. به علاوه، كاهش تقاضا بر عرضه محصولات پتروشيمي خاورميانه تأثير منفي بر جاي خواهد گذاشت.
جان ريچاردسون، مشاور ارشد اي‌سي‌اي اس در حوزه آسيا مي‌گويد: «بسته شدن تنگه هرمز در دوره جنگ تجاري و ركود اقتصادي اروپا، قيمت هر بشكه نفت را تا ۱۰۰ دلار افزايش خواهد داد. كاهش عرضه خوراك به واحدهاي كراكر خارج از خاورميانه و توقف عرضه محصولات پتروشيمي به بازارهاي جهاني، يك كابوس براي فعالان اين صنعت خواهد بود. تقاضاي اين مواد نيز با يك شوك بسيار بزرگ و فاجعه‌بار روبه‌رو خواهد شد.»
پس از حملات پهپادي ۱۴ سپتامبر، شاهد هيچ عكس‌العمل نظامي در منطقه خليج‌فارس نبوديم. دليل اين اتفاق را بايد در آسيب‌هاي گسترده به منافع امريكا و عربستان در صورت افزايش تنش‌ها جست‌وجو كرد.
با رشد توليد نفت و گاز شيل، وابستگي ايالات متحده به منطقه خاورميانه با كاهش زيادي نسبت به گذشته روبه‌رو شده است. آغاز هر جنگ براي امريكايي‌ها هزينه‌هاي هنگفتي به دنبال دارد. همچنين پاسخ‌هاي نظامي ايران و متحدانش مي‌تواند به يك جنگ فراگير در خاورميانه منجر شود.
شيوخ عربستان سعودي تلاش مي‌كنند تا اقتصاد كشورشان را با خروج از سايه نفت، متنوع كنند، اما اين برنامه نيازمند سرمايه‌گذاري خارجي، تخصص و مشاركت بين‌المللي است، اما با افزايش بي‌ثباتي همه اين تلاش‌ها نقش بر آب خواهد شد.
پير هانتسمن، مديرعامل مؤسسه هانتسمن مي‌گويد: «حملات ۱۴ سپتامبر باعث شده تا شركت‌هاي پتروشيمي ايالات متحده در مورد ميلياردها دلار سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي عربستان سعودي دچار ترديد جدي شوند.»
از نگاه وي احتمال افزايش تنش‌ها كمتر از ۵۰ درصد است. وي مي‌افزايد: «دونالد ترامپ در آستانه انتخابات رياست جمهوري ۲۰۲۰ ميلادي، تمايلي به آغاز يك جنگ جديد ندارد، اما وي با خروج از برجام، ايراني‌ها را به گوشه رينگ سوق داده و رهبران تهران دريافته‌اند در صورت آغاز زدوخوردهاي نظامي، چيز زيادي براي از دست دادن ندارند.»
بررس‌هاي انجام شده توسط امريكا و با همكاري فرانسه، انگلستان و آلمان نشان مي‌دهد كه ايران در پشت سر اين حملات قرار دارد. شورشيان حوثي يمن، مسئوليت اين حملات را بر عهده گرفته‌اند و ايران هرگونه مسئوليت در اين حملات را انكار كرده است.
عادل‌الجبير، وزير‌خارجه عربستان در هفته جاري در گفت‌وگو با بي‌بي‌سي اعلام كرد كه همه گزينه‌ها از جمله حمله به ايران توسط رياض بررسي شده است.
اما مايك پمپئو در روز ۲۵ سپتامبر و در حاشيه نشست سازمان ملل متحد در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام كرد: «واشنگتن به دنبال راه حل‌هاي صلح طلبانه در موضوع ايران است.»
بدين ترتيب فعالان بازار صنعت پتروشيمي بايد همچنان به انتظار اتفاقات داغ و پرفرازونشيب آينده بنشينند.
منبع: ICIS
مترجم: محسن داوری
يکشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۰۴
کد مطلب: 24891
