پیدا و پنهان آشوب‌های عراق
فساد بزرگ در بین‌النهرین
جوانان عراق از مدت‌ها پیش به دلیل مشکلات گسترده اجتماعی و رواج بیکاری در شرایط انفجار قرار دارند. فقدان سوخت، محدودیت خدمات عمومی، بیکاری، فقر و فساد، چالش‌های بزرگ رهبران بغداد به شمار می‌رود.
میز نفت | تظاهرات های ضددولتی در کشور نفت‌خیز عراق، رهبران بغداد را در بحرانی بزرگ فرو برده است. بیکاری، فساد و خدمات عمومی ضعیف، مهم‌ترین دلایل ایجاد این اعتراضات سراسری به ویژه در بغداد، بصره و چند شهر بزرگ دیگر بوده است. در ادامه با مهم‌ترین دلایل شکل گیری این اغتشاشات آشنا می‌شویم:
در این آشوب ها چه اتفاقاتی روی داده است؟
هزاران عراقی که اکثر آن‌ها جوان هستند، راهپیمایی‌های بزرگی در شهرهای بزرگ را تشکیل داده‌اند. بغداد، کانون این شورش‌ها در سه شنبه گذشته بوده و به سرعت شاهد گسترش آن به مناطق جنوبی بوده‌ایم. به نظر نمی‌رسد گروه‌های سیاسی در پشت صحنه این آشوب ها باشند. دولت عادل عبدالمهدی که عمری یک ساله دارد، برای گذار از این دوره سخت با کار دشواری روبرو خواهد بود.
نگاهی به ابعاد خشونت‌ها
در این آشوب ها، ده‌ها نفر از تظاهرات کنندگان و نیروهای امنیتی جان باخته‌اند. نیروهای پلیس از گاز اشک آور، فشنگ‌های پلاستیکی و آب پرفشار برای متفرق کردن معترضان بهره برده‌اند. علاوه بر کشته شدگان، بیش از هزار نفر نیز در این راهپیمایی‌ها زخمی و یا دستگیر شده‌اند.
علاوه بر بغداد، شهرهای ناصریه، اماره، نجف و هیلا نیز درگیر این اعتراضات و تخریب اماکن دولتی بودند. اینترنت در اکثر مناطق عراق مختل شده تا ارتباط میان معترضان، محدود شود.
چرا عراقی ها دست به اعتراض زده‌اند؟
عراقی‌ها پس از سال‌ها خشونت و جنگ، خواهان تغییر اوضاع هستند. آن‌ها خواهان بهبود خدمات رفاهی، ایجاد شغل و پایان یافتن فساد در دولت هستند. این خواسته‌ها در همه شهرهای به آشوب کشیده شده، کم و بیش یکسان هستند.
عراق، چهارمین دارنده بزرگ ذخایر نفت خام در دنیا است. اما براساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، ۶۰ درصد مردم این کشور ۴۰ میلیونی درآمد روزانه ای کمتر از ۶ دلار دارند. بیکاری (به ویژه در میان جوانان) یکی از مهم‌ترین دلایل این اعتراض‌ها بوده است. میلیون‌ها عراقی به فقدان خدمات بهداشتی و درمانی، مدارس، آب بهداشتی و جریان برق مناسب، معترضند. پس از چند دهه آشوب و ناآرامی، دو جنگ ایالات متحده و تحریم‌های سازمان ملل، اکثر زیرساخت‌های این کشور در شرایط ضعیف و نامناسبی قرار دارند.
با وجود بهبود شرایط اقتصادی و درآمدهای این کشور و تثبیت نسبی اوضاع، همچنان پس لرزه‌های نابودی داعش در سال ۲۰۱۷ میلادی، عراق را در خود فرو برده است.
اقدامات رهبران عراق چه بوده است؟
عادل عبدالمهدی، هشدار داده که هیچ راه حل جادویی برای مشکلات کشورش وجود ندارد، اما خواهان گفتگوی آرام با نمایندگان معترضان شده است. همچنین وی از تصویب قانونی خبر داده که یک سطح درآمدی برای خانواده‌های فقیر را تضمین کرده و فرصت‌های اشتغال بیشتری را برای شهروندان عراقی به دنبال خواهد آورد.
اعلام وضعیت فوق العاده و منع آمد و رفت، راهکار بغداد برای گذار از این اتفاقات بوده است. اما مقتدا صدر از رهبران شیعه و دارنده بیشترین صندلی در انتخابات اخیر با حزب سائرون، خواهان تحریم پارلمان، استعفای دولت و توجه به خواسته‌های معترضان شده است. آیت الله سیستانی، مرجع پرنفوذ شیعیان نیز از دولتمردان کشورش خواسته تا از خشونت علیه افراد معترض خودداری کنند. همچنین وی از دولت عراق خواسته پیش از نابودی فرصت‌ها، در جهت تحقق خواسته‌های افراد معترض اقدامات کارایی انجام دهند.
آتش زیر خاکستر اعتراضات مردمی
این اعتراضات چندان غیرمنتظره نبوده است. در تابستان سال گذشته، آشوب‌های مشابهی در عراق به ویژه در شهر بصره به عنوان هاب صنعت نفت این کشور روی داده بود. این بار، برکناری عبدالوهاب السعدی، معاون عملیات ضدتروریستی عراق می‌تواند تا حدودی التهاب را کاهش دهد.
وی در مبارزه با جنگجویان داعش، کارنامه قابل قبولی داشته است. اما استفاده از نیروهای شبه نظامی شیعه در ارتش عراق، اعتراضاتی را به همراه داشته است. این شبه نظامیان با اتهام روابط پشت پرده با ایران روبرو هستند.
جوانان عراق از مدت‌ها پیش به دلیل مشکلات گسترده اجتماعی و رواج بیکاری در شرایط انفجار قرار دارند. فقدان سوخت، محدودیت خدمات عمومی، بیکاری، فقر و فساد، چالش‌های بزرگ رهبران بغداد به شمار می‌رود.
در شرایط کنونی، بودجه دولت به ثروتمند شدن اقلیت نزدیک به حاکمیت منجر شده، اما اکثریت مردم در فقر به سر می‌برند. رتبه جهانی فساد اداری عراق بین ۱۶۸ تا ۱۸۰ اعلام شده است. لذا این کشور دارای یکی از فاسدترین دولت‌های دنیا محسوب می‌شود.
درآمدهای هنگفت نفتی در این کشور به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ اوپک، بر خلاف سایر کشورهای خلیج‌فارس نتوانسته رفاه مادی مناسبی برای شهروندان به ارمغان آورد. عراق دارای جامعه‌ای متکثر و دارای تفاوت‌های نژادی و مذهبی است که تبعیض میان آن‌ها می‌تواند اعتراضات گسترده‌ای را به دنبال آورد. رهبران سیاسی عراق تلاش می‌کنند تا بیش از هر چیز منافع حامیان خود را تامین کنند بدین ترتیب بودجه‌ای برای خدمات درمانی و بهداشتی باقی نمی‌ماند.
معترضان از سرکوب شدید راهپیمایی‌ها و به خاک و خون کشیده شدن افراد، نگران هستند. آن‌ها پلیس عراق را به دلیل فقدان آموزش‌های لازم برای مدیریت اعتراضات، سرزنش می‌کنند.
گستردگی اعتراضات در شهرهای دارای اکثریت شیعه از ویژگی‌های کلیدی این آشوب‌ها بوده است. شهرهای دارای ساکنان کرد و یا سنی در این اعتراضات، نقش قابل‌توجهی نداشته‌اند. لذا سناریوی اختلافات داخلی میان گروه‌های شیعه به ویژه به‌دلیل دامنه روابط با ایران طرفداران زیادی دارد. شرایطی که عراق را به کانون التهاب در قلب خاورمیانه تبدیل کرده است.
منبع: الجزیره
مترجم: محسن داوری
در این آشوب ها چه اتفاقاتی روی داده است؟
هزاران عراقی که اکثر آن‌ها جوان هستند، راهپیمایی‌های بزرگی در شهرهای بزرگ را تشکیل داده‌اند. بغداد، کانون این شورش‌ها در سه شنبه گذشته بوده و به سرعت شاهد گسترش آن به مناطق جنوبی بوده‌ایم. به نظر نمی‌رسد گروه‌های سیاسی در پشت صحنه این آشوب ها باشند. دولت عادل عبدالمهدی که عمری یک ساله دارد، برای گذار از این دوره سخت با کار دشواری روبرو خواهد بود.
نگاهی به ابعاد خشونت‌ها
در این آشوب ها، ده‌ها نفر از تظاهرات کنندگان و نیروهای امنیتی جان باخته‌اند. نیروهای پلیس از گاز اشک آور، فشنگ‌های پلاستیکی و آب پرفشار برای متفرق کردن معترضان بهره برده‌اند. علاوه بر کشته شدگان، بیش از هزار نفر نیز در این راهپیمایی‌ها زخمی و یا دستگیر شده‌اند.
علاوه بر بغداد، شهرهای ناصریه، اماره، نجف و هیلا نیز درگیر این اعتراضات و تخریب اماکن دولتی بودند. اینترنت در اکثر مناطق عراق مختل شده تا ارتباط میان معترضان، محدود شود.
چرا عراقی ها دست به اعتراض زده‌اند؟
عراقی‌ها پس از سال‌ها خشونت و جنگ، خواهان تغییر اوضاع هستند. آن‌ها خواهان بهبود خدمات رفاهی، ایجاد شغل و پایان یافتن فساد در دولت هستند. این خواسته‌ها در همه شهرهای به آشوب کشیده شده، کم و بیش یکسان هستند.
عراق، چهارمین دارنده بزرگ ذخایر نفت خام در دنیا است. اما براساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، ۶۰ درصد مردم این کشور ۴۰ میلیونی درآمد روزانه ای کمتر از ۶ دلار دارند. بیکاری (به ویژه در میان جوانان) یکی از مهم‌ترین دلایل این اعتراض‌ها بوده است. میلیون‌ها عراقی به فقدان خدمات بهداشتی و درمانی، مدارس، آب بهداشتی و جریان برق مناسب، معترضند. پس از چند دهه آشوب و ناآرامی، دو جنگ ایالات متحده و تحریم‌های سازمان ملل، اکثر زیرساخت‌های این کشور در شرایط ضعیف و نامناسبی قرار دارند.
با وجود بهبود شرایط اقتصادی و درآمدهای این کشور و تثبیت نسبی اوضاع، همچنان پس لرزه‌های نابودی داعش در سال ۲۰۱۷ میلادی، عراق را در خود فرو برده است.
اقدامات رهبران عراق چه بوده است؟
عادل عبدالمهدی، هشدار داده که هیچ راه حل جادویی برای مشکلات کشورش وجود ندارد، اما خواهان گفتگوی آرام با نمایندگان معترضان شده است. همچنین وی از تصویب قانونی خبر داده که یک سطح درآمدی برای خانواده‌های فقیر را تضمین کرده و فرصت‌های اشتغال بیشتری را برای شهروندان عراقی به دنبال خواهد آورد.
اعلام وضعیت فوق العاده و منع آمد و رفت، راهکار بغداد برای گذار از این اتفاقات بوده است. اما مقتدا صدر از رهبران شیعه و دارنده بیشترین صندلی در انتخابات اخیر با حزب سائرون، خواهان تحریم پارلمان، استعفای دولت و توجه به خواسته‌های معترضان شده است. آیت الله سیستانی، مرجع پرنفوذ شیعیان نیز از دولتمردان کشورش خواسته تا از خشونت علیه افراد معترض خودداری کنند. همچنین وی از دولت عراق خواسته پیش از نابودی فرصت‌ها، در جهت تحقق خواسته‌های افراد معترض اقدامات کارایی انجام دهند.
آتش زیر خاکستر اعتراضات مردمی
این اعتراضات چندان غیرمنتظره نبوده است. در تابستان سال گذشته، آشوب‌های مشابهی در عراق به ویژه در شهر بصره به عنوان هاب صنعت نفت این کشور روی داده بود. این بار، برکناری عبدالوهاب السعدی، معاون عملیات ضدتروریستی عراق می‌تواند تا حدودی التهاب را کاهش دهد.
وی در مبارزه با جنگجویان داعش، کارنامه قابل قبولی داشته است. اما استفاده از نیروهای شبه نظامی شیعه در ارتش عراق، اعتراضاتی را به همراه داشته است. این شبه نظامیان با اتهام روابط پشت پرده با ایران روبرو هستند.
جوانان عراق از مدت‌ها پیش به دلیل مشکلات گسترده اجتماعی و رواج بیکاری در شرایط انفجار قرار دارند. فقدان سوخت، محدودیت خدمات عمومی، بیکاری، فقر و فساد، چالش‌های بزرگ رهبران بغداد به شمار می‌رود.
در شرایط کنونی، بودجه دولت به ثروتمند شدن اقلیت نزدیک به حاکمیت منجر شده، اما اکثریت مردم در فقر به سر می‌برند. رتبه جهانی فساد اداری عراق بین ۱۶۸ تا ۱۸۰ اعلام شده است. لذا این کشور دارای یکی از فاسدترین دولت‌های دنیا محسوب می‌شود.
درآمدهای هنگفت نفتی در این کشور به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ اوپک، بر خلاف سایر کشورهای خلیج‌فارس نتوانسته رفاه مادی مناسبی برای شهروندان به ارمغان آورد. عراق دارای جامعه‌ای متکثر و دارای تفاوت‌های نژادی و مذهبی است که تبعیض میان آن‌ها می‌تواند اعتراضات گسترده‌ای را به دنبال آورد. رهبران سیاسی عراق تلاش می‌کنند تا بیش از هر چیز منافع حامیان خود را تامین کنند بدین ترتیب بودجه‌ای برای خدمات درمانی و بهداشتی باقی نمی‌ماند.
معترضان از سرکوب شدید راهپیمایی‌ها و به خاک و خون کشیده شدن افراد، نگران هستند. آن‌ها پلیس عراق را به دلیل فقدان آموزش‌های لازم برای مدیریت اعتراضات، سرزنش می‌کنند.
گستردگی اعتراضات در شهرهای دارای اکثریت شیعه از ویژگی‌های کلیدی این آشوب‌ها بوده است. شهرهای دارای ساکنان کرد و یا سنی در این اعتراضات، نقش قابل‌توجهی نداشته‌اند. لذا سناریوی اختلافات داخلی میان گروه‌های شیعه به ویژه به‌دلیل دامنه روابط با ایران طرفداران زیادی دارد. شرایطی که عراق را به کانون التهاب در قلب خاورمیانه تبدیل کرده است.
منبع: الجزیره
مترجم: محسن داوری
شنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۲۴
کد مطلب: 24953