بازارسازی برقی برای سعودی‌ها

به گزارش جوان، طی هفت سال اخیر بسیاری از میادین نفتی و گازی و پروژه‌ها به حال خود رها شدند؛ وزارت نفت در سال 92 بیشتر آن‌ها را متوقف کرد و اکنون ثمره تلخ بسیاری از آن تصمیمات چشیده می‌شود.

پروژه ان جی ال خارک، پروژه ایران ال ان جی، توسعه میدان گازی کیش، توسعه فاز 11 پارس جنوبی، فاز دوم توسعه میادین یادآوران و آزادگان شمالی، وضعیت بغرنج آزادگان جنوبی، میادین گازی فرزاد A و B و البته یک میدان گازی دیگر که داستانی متفاوت‌تر از سایر پروژه‌ها دارد هرچند که این پروژه هم در مسیر خود، چیزی را تجربه کرده که سایر میادین هم به آن مبتلا شدند.
 
قرارداد و بعد، خلع ید!
آبان 90؛ عباس علی آبادی مدیرعامل شرکت مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران از ورود مپنا به یک میدان گازی گفت که در حال نهایی شدن است:« پیش مطالعات مقدماتی جامع توسعه این میدان با هدف تبدیل گاز به برق و صادرات به کشورهای همسایه به پایان رسیده است».

برگزاری مناقصه برای لرزه نگاری سه بعدی میدان و مناقصه PEDC حفاری چاه های توصیفی اولیه مخازن، همچنین مذاکره و ارزیابی فنی-مالی برای خرید دکل حفاری دریایی و مطالعه اولیه اجاره و خرید یارد پشتیبانی – عملیاتی دریایی در جزیره کیش، از دیگر اقدام هایی بود که تا سال 90 برای توسعه این میدان انجام شده بود.

قرار بود 6 میلیارد یورو برای این پروژه هزینه شود که مپنا دو سومش را تامین کرده و مابقی از سوی وزارت نفت به پروژه تزریق می‌شد. کشورهای عراق، ترکیه و پاکستان، همچنین کشورهای جنوبی خلیج فارس از جمله، عمان، امارات از بازارهای هدف برای صادرات برق تولیدی از میدان فروز بی بودند

بر اساس پیش‌بینی، برنامه زمانبندی 60 ماهه بود؛ به گونه ای که مپنا در چهار ماه طرح توسعه اولیه این میدان را تهیه می‌کرد و در شش ماه قرارداد توسعه منعقد می‌شد که با توجه به نیاز به لرزه‌نگاری سه بعدی، طرح نهایی توسعه میدان گازی یادشده، ظرف 18 ماه از ابتدای پروژه نهایی می‌شد.
 
با توسعه میدان فروز بی گاز تولیدی از آن به منظور تولید 12 هزار مگاوات برق به جزیره قشم منتقل می‌شد؛ گاز درجای این میدان بیست و هشت تریلیون فوت مکعب و ذخیره میعانات گازی این میدان 180 میلیون بشکه برآورد شده بود و سقف تولید گاز در فاز اول این میدان یک میلیارد فوت مکعب در روز و تولید میعانات گازی آن نزدیک به 10 هزار بشکه در روز پیش بینی شده بود.

با تغییر دولت در سال 92 اما فروز بی از مپنا گرفته شد؛ سعید حافظی مدیرعامل وقت شرکت نفت فلات قاره تعیین تکلیف پروژه‌های این شرکت از جمله فروز بی را به مدل جدید قراردادهای نفتی منوط کرد، مانند بسیاری دیگر از میادین و پروژه‌ها که به دلیل IPC متوقف شدند تا شرکت‌های خارجی برای توسعه آن‌ها به میان بیایند.

مدیرعامل مپنا هم با اعلام نارضایتی درباره وضعیتش  درباره آخرین وضعیت این پروژه با بیان این‌که 500 میلیون یورو پول در بانک برای این پروژه دپو شده است، گفت:تامین سرمایه و تجهیزات صورت گرفته،مهندسی انجام شده و تجهیزات اکنون در کشور است. مدیرعامل مپنا با اشاره به این که همه ریسک را پیمانکار پذیرفته بود، تاکید کرد: این دانش متعلق به وزارت نفت است و بنا بود توسط بنگاهی که سالی 5 میلیارد یورو گردش مالی دارد اجرا شود.
 
پایان مپنا و ظهور عربستان
با مخالفت وزارت نفت برای توسعه این میدان گازی و تبدیل گاز به آن برق برای صادرات به کشورهای همسایه بویژه عراق، فرصت بزرگی با افزایش نفوذ برقی در بازارهای همسایه از بین رفت؛ این در حالی است که سعودی‌ها طی سه سال گذشته رایزنی‌های سنگینی را برای صادرات برق به عراق آن هم با تخفیف نجومی آغاز کردند تا نفوذ انرژی ایران یعنی گاز و برق را کاهش دهند.

حالا دو کشور در آستانه امضای قراردادی هستند که بر اساس آن، ریاض 400 مگاوات برق به عراق صادر می‌کند و دولت فعلی عراق نیز در حال نهایی کردن آن است. فرصتی که به دلیل تعلل وزارت نفت حالا تبدیل به تهدید شده، مقصران زیادی ندارد.

این در حالی است که عادل عبدالمهدی سال گذشته در كنفرانس خبری هفتگی خود اعلام كرده بود كویت و عربستان سعودی برای فروش برق رایگان به عراق اعلام آمادگی كردند. به باور کارشناسان پیشنهادهای سخاوتمندانه سعودی ها و كویتی به عراق در راستای فشارهای آمریكا به منظور كاستن از صادرات برق جمهوری اسلامی ایران به عراق صورت می گیرد.

حدود 60 درصد برق عراق در نیروگاه‌های این کشور تولید می‌شود که بخش مهمی از گاز، توسط ایران تامین می‌شود و 40 درصد برق باقی مانده نیز بیشتر از سوی وزارت نیرو به عراق فروخته می‌شود. وابستگی شدید برق عراق به جمهوری اسلامی ایران، تنها محلی است که شامل تحریم‌ها نشده و آمریکا معافیت‌های 90 روزه و 60 روزه برای آن صادر کرده و آن را تمدید می‌کند.

با این وجود، فشارهای آمریکا به عراق برای کاهش میزان وابستگی خود به انرژی ایران، با تصمیمات اشتباه وزارت نفت از سال 92 عجین شده تا نه تنها به میزان تولید برق کشور افزوده نشود، بلکه عربستان خود را برای غصب بخشی از بازار عراق، خود را در آستانه یک فتح قرار دهد.
 

يکشنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۵۴