پایگاه خبری - تحلیلی ميز نفت 18 دی 1400 ساعت 15:21 https://www.mizenaft.ir/news/32210/پشت-پرده-طرح-بنزینی-دولت -------------------------------------------------- عنوان : پشت پرده طرح بنزینی دولت -------------------------------------------------- میز نفت - در روزهای گذشته، اعلام سهمیه ۱۵ لیتری بنزین برای اختصاص بنزین به افراد به جای خودروها از سوی وزیر نفت با واکنش‌های گوناگونی روبه‌رو شد. اختلاف این مقدار با سهمیه اعلامی از سوی سخنگوی دولت، بحث‌های زیادی را میان مردم و کارشناسان حوزه اقتصاد به‌وجود آورده است. متن : به گزارش میز نفت ،به‌گفته مسئولان در این طرح قرار است میزان کل بنزینی که دولت به صورت سهمیه‌ به افراد می‌دهد بین همه مردم پخش شود؛ بنابراین میزان کل بنزین سهمیه‌ای که تا پیش از این در کارت‌های سوخت تزریق می‌شد، اهمیت بالایی دارد. علاوه بر سهمیه درنظر گرفته شده برای مصرف بنزین، نرخ این انرژی برای سال آینده نیز حواشی بسیاری به همراه داشت. براساس آمارها، کل بنزین سهمیه‌ای توزیع‌شده در کشور، روزانه ۵۵ میلیون لیتر بوده که از این میزان ۸ تا ۱۰ میلیون لیتر آن مربوط به خودروهای عمومی از جمله تاکسی‌هاست. برای صحت‌سنجی این رقم کافی ‌است سهمیه روزانه خودروهای شخصی، موتورسیکلت‌ها و خودروهای عمومی محاسبه و جمع زده شود. طبق آخرین آمارها، ۱۷ میلیون خودرو شخصی در کشور وجود داشته که با احتساب میانگین یک تا ۱.۵ میلیون تقاضای مازاد سالانه و سهمیه ۶۰ لیتری این خودروها، می‌توان گفت سهمیه بنزین خودروهای شخصی ۳۶ میلیون لیتر است. همچنین حدود ۶.۵ میلیون موتورسیکلت در کشور داریم که با احتساب سهمیه ۲۵ لیتری، سهمیه آنها به روزانه ۶ میلیون لیتر می‌رسد. با توجه به این آمار، احتمال اختصاص سهمیه ۱۵ لیتری بنزین به هر کارت ملی، متحمل‌تر به نظر می‌رسد. دولت قصد افزایش نرخ سوخت را ندارد وزیر نفت تاکید دارد دولت سیزدهم به‌هیچ‌وجه بنای افزایش نرخ بنزین را ندارد، بلکه تنها سهمیه‌بندی بنزین را عادلانه خواهد کرد. جواد اوجی در حاشیه نمایشگاه جهاد دانشگاهی در جمع خبرنگاران گفت: با توجه به سوابق کاری که در صنعت نفت دارم، کاملا با توانمندی‌های دانش‌بنیان این حوزه آشنا هستم. اوجی تصریح کرد: چندین عقد قرارداد داشته‌ایم که از همه مهم‌تر، واحد نمک‌زدایی یا فرآورش نفت خام که در میدان نفتی آزادگان استفاده می‌شود، بود. این واحد فرآوری، روزانه بیش از ۵۰ هزار بشکه نفت خام را فرآورش می‌کند. موضوع دیگر بازسازی ناوگان شرکت ملی حفاری بود. وی ادامه داد: دکل‌های حفاری نیاز به بازسازی و نوسازی دارند که این مهم نیز رقم می‌خورد و در ۵ سال بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار بار مالی این طرح است. وزیر نفت افزود: بحث فرآورش پساب صنعتی جزو قراردادهای دیگر بود. به‌زودی فراخوان خواهیم داد تا نیازهای دانش‌بنیان این صنعت در بالادست و پایین‌دست معرفی شوند. بیش از ۵۵۰۰ حلقه چاه در صنعت نفت وجود دارد که حدود ۷۰۰ چاه از آنها کم‌بازده شده و با تنظیم قرارداد، علاوه بر افزایش بازدهی این چاه‌ها، سرمایه‌گذاری برای صنعت نفت انجام می‌شود. اوجی اظهارکرد: هر حلقه چاه برای احداث ۱۰ تا ۱۲ هزار دلار هزینه نیاز دارد اما اگر افزایش بازدهی داشته باشیم، بسیار کمتر از این میزان هزینه‌بر است. وزیر نفت در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در تولید گاز و سوخت زمستانی در حوزه‌های گوناگون صنایع بالادست، بیشترین میزان برداشت در پایان آذرماه رقم خورد. امروز رکورد جدیدی از گاز با افزون بر ۷۰۵ میلیون مترمکعب در پارس جنوبی تولید شد. وی ادامه داد: تامین سوخت مایع نیروگاه‌ها نسبت به پاییز سال گذشته کاهش داشته و از ۳۳ به ۲۶ درصد رسیده که نشان‌دهنده صرفه‌جویی این فرآورده در داخل و کاهش آلودگی هواست. اوجی تصریح کرد: در ابتدای امسال، دغدغه میعانات گازی را داشتیم که در کشتی‌ها شناور هستند و با تلاش، مصرف مایعات در داخل، کاهش و صادرات افزایش پیدا کرد که با چنین تدبیری، این مشکل رفع شد.  وزیر نفت اظهارکرد: همان‌طور که در بحث تأمین منابع ارزی آقای صالح‌آبادی چند روز پیش گزارشی ارائه داد، صادرات نفت خام، گاز، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی رشد قابل‌قبول و بیش از چند برابر گذشته داشته و وصول مطالبات هم بسیار خوب بوده است. وی گفت: دولت سیزدهم به‌هیچ‌وجه بنای افزایش نرخ بنزین را ندارد، بلکه قرار است تیم اقتصادی دولت سهمیه‌ای که به ۲۷ میلیون صاحب خودرو می‌دهد را به صورت عادلانه توزیع کند و نرخ بنزین همان ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان است. در واقع طرح دولت کمک به کسانی است که فاقد خودرو هستند. اوجی ادامه داد: در بحث بهینه‌سازی مصرف گاز از ابزارهای نرخ و غیرنرخ استفاده شده و در این روزها که به‌گفته هواشناسی، سردترین روزهای سال بود، در هیچ جا از جهت تامین گاز مشکلی نداشتیم. وزیر نفت در پایان با بیان اینکه سوخت مایع در حال‌حاضر یک میلیارد مترمکعب بیشتر از سال گذشته است و مشکلی از این جهت وجود ندارد، افزود: قرارداد سوآپ گاز نیز در یکی دو هفته آینده اجرایی می‌شود. اوجی ادامه داد: کسانی که یک سال اقامت در ایران داشته باشند می‌توانند از این یارانه برخوردار شوند. به این ترتیب در ابتدا ماهانه ۱۵ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی به همه تعلق می‌گیرد و دریافت‌کنندگان می‌توانند آن را استفاده یا به صورت اعتباری از بخش ریالی آن استفاده کنند. سهمیه خودروهای عمومی تغییر نخواهد کرد معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه طرح آزمایشی بنزین در ۳ جایگاه جزیره کیش اجرا می‌شود، گفت: تخصیص سهمیه ۶۰ لیتری به خانواده‌های کم‌جمعیت بررسی می‌شود.  به گزارش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، جلیل سالاری بیان کرد: ذخیره بنزینی که در کارت‌های سوخت وجود دارد، حفظ خواهد شد و سهمیه خودروهای عمومی تغییر نخواهد کرد. سالاری با بیان اینکه به ازای هر نفر ۱۵ لیتر واریز می‌شود، تصریح کرد: امکان خریدوفروش، جابه‌جایی و بازگردانی سهمیه بنزین وجود دارد. به‌گفته وی، تمهیداتی دیده‌شده تا در این طرح پایلوت بررسی شود خانواده‌هایی که تعداد نفرات‌شان کمتر از سقف ۶۰ لیتر است، همان سهمیه ۶۰ لیتر را دریافت کنند. طرح وان در دستور کار مجلس رئیس کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید طرح وان هنوز در دستور کار مجلس است و ممکن است این طرح یا طرح‌های مشابه در بودجه ۱۴۰۱ گنجانده شوند و سهمیه بنزین تغییر کند. فریدون عباسی‌دوانی، رئیس کمیسیون انرژی مجلس در همین‌باره به تجارت‌نیوز گفت: وضعیت حامل‌های انرژی در بودجه ۱۴۰۱ در دست بررسی است و احتمالا برخی از موارد موجود در این طرح‌ها در بودجه گنجانده شود. به گفته دوانی یکی از مواردی که ممکن است در بودجه ۱۴۰۱ درباره نرخ بنزین و تغییر سهمیه آن بررسی شود، طرح وان است اما ممکن است طرح‌های دیگری هم وجود داشته باشد. تاکید ما در مجلس بر این است که باید از حامل‌های انرژی درست مصرف کنیم. حامل‌های انرژی ثروت ملی هستند که باید ارزش‌افزوده برای جامعه داشته باشند و در عین حال هم، شرایط مردم را در نظر بگیریم. این نماینده مجلس افزود: دولت می‌خواهد این اختیار را به افراد بدهد تا هر فردی خود انتخاب کند تمایل به مصرف بیشتر کدام حامل انرژی را دارد. البته، بعد از مصرف حد معینی از حامل‌های انرژی، مصرف‌کننده باید نرخ تمام‌شده تولید آن حامل انرژی را بپردازد؛ یعنی قیمت‌گذاری جدید می‌شود اما این مسئله هنوز نیاز به بررسی بیشتر دارد. او درباره طرح وان یادآوری کرد: در طرح وان، بنا بود به هر فرد مقدار مشخصی انرژی اختصاص دهند تا بر حسب نیاز خود آن را مصرف کند. ممکن است فردی نیاز به برق بیشتر و دیگری احتیاج به گاز بیشتری داشته باشد. بنا بر بودجه امسال که مجلس تصویب کرده، نرخ بنزین و حامل‌های انرژی در امسال باید بدون تغییر بماند. البته مقامات درباره بودجه سال جدید هم پیش‌بینی افزایش نرخ نداشتند و تنها پیشنهاد داده‌اند نرخ آب برخی از مشترکان پرمصرف ۱۵ درصد گران‌تر شود. پیش از این هم، مجلس و دولت، با رد شایعه احتمال افزایش نرخ حامل‌های انرژی اعلام کرده بودند به‌دنبال تک‌نرخی کردن بنزین یا دیگر حامل‌های انرژی نیستند.  آبان ۹۸، اعضای کمیسیون انرژی اعلام کردند یارانه بنزین فقط به افرادی که خودرو شخصی دارند، تعلق می‌گیرد و بقیه مردم از آن بی‌نصیب هستند؛ بنابراین این طرح عادلانه نیست. پس از آن، در مجلس اتفاقات زیادی برای این طرح افتاد. برخی نمایندگان گفتند سهمیه انرژی هر کس باید روی کارت ملی آن فرد شارژ شود و برخی دیگر می‌گفتند طرح وان از پاییز سال ۱۴۰۰ اجرایی می‌شود!  سخن پایانی سهمیه‌ای که دولت برای طرح اختصاص بنزین به افراد به جای خودروها اعلام کرده باید با توجه به میزان کل بنزین سهمیه‌ای کشور و در نظر گرفتن تعداد خودروهای عمومی محاسبه شود. طبق گفته ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش بنزین اختصاصی به خودروهای عمومی نیز ۸ میلیون لیتر بوده که با محاسبه افزایش سالانه این مقدار و در نظر گرفتن مقدار احتیاطی همان میزان ۵۵ میلیون لیتر به‌دست می‌آید. در حال‌حاضر طبق آخرین آماری که جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده، تولید بنزین کشور ۱۰۳ میلیون لیتر است. به علاوه اینکه به‌گفته معاون وزیر نفت، سهمیه خودروهای عمومی در این طرح تغییری نمی‌کند و میزان ۸ تا ۱۰ میلیون لیتری که مربوط به خودروهای عمومی است را باید از این مقدار کم کرد که ۴۵ میلیون لیتر به‌دست می‌آید. حاصل تقسیم ۴۵ میلیون لیتر بر جمعیت کل کشور (۸۵ میلیون نفر) نیم لیتر در روز است که معادل همان ۱۵ لیتر بنزین ماهانه می‌شود. همچنین سعید مروج‌مداح، مدیر نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با مهر درباره آخرین آمار مصرف بنزین در کشور گفت: در بازه زمانی امسال نسبت به سال گذشته در پی مهار کرونا، بهبود ایمنی در کشور و تسهیل تردد خودروها، میزان مصرف بنزین ۱۵ درصد افزایش یافته و به عبارتی، متوسط مصرف روزانه کشور از ۷۵.۵ میلیون لیتر سال گذشته به ۸۶ میلیون لیتر در روز رسیده است. بنابراین همان‌طور که در ابتدای گزارش گفته شد از مجموع ۱۰۳ میلیون لیتر بنزین، ۸۶ میلیون لیتر آن در حال مصرف شدن است که ۵۵ میلیون لیتر آن به صورت سهمیه‌ای و باقی آزاد است؛ بنابراین ۱۰ تا ۱۵ میلیون لیتر بنزین برای صادرات باقی می‌ماند؛ صادراتی که سال گذشته درآمد ۳ میلیارد دلاری را برای کشور به همراه داشت. طبیعتا افزایش سهمیه اختصاصی بنزین به افراد باعث کاهش درآمد ریالی و ارزی دولت می‌شود که با توجه به کسری شدید بودجه در شرایط فعلی به صلاح نیست. منبع : مهر