۰
۱
درباره سید محمد علی خطیبی

غیر قابل قبول

سید محمد علی خطیبی
سید محمد علی خطیبی
ميزنفت/ اگر سد تحریم ها بلندتر نمی شد٬ اگر سید محسن قمصری کمی کوتاه می آمد، اگر مشکلات سخت تر نمی شد و امور بین الملل کمی با وزارت نفت هماهنگ تر بود شاید امروز شاهد تحلیل های کم نظیر سید محمد علی خطیبی طباطبایی نبودیم؛ مردی که حکم مدیریت بین المللش فقط برای نبودن قمصری صادر شد و حالا در تمامی حوزه های مربوط به مسائل بین الملل نفت خودنمایی می کند.

از خطیبی زمانی رونمایی شد که قرار شد طیف بین الملل نفت به خارج منتقل شوند. در آغاز صدارت میرکاظمی در نفت٬ حجت الله غنیمی فرد به وین کوچ داده شد و حسین کاظم پور اردبیلی نیز با بی مهری تمام کنار رفت. کنار رفتن کاظم پور اردبیلی از «اوپک ایران» با ظهور یک چهره نه چندان شناخته شده به نام محمد علی خطیبی همراه شد. کارشناسی که از نظر نفتی ها یک کارشناس خبره بود و بس. او که مسولیت امور اوپک وزارت نفت را بر عهده گرفت جایگزین افرادی شد که علیرغم نگاه های متفاوت به نفت٬ «بزرگ» بودند و در عین حال «وزن» داشتند.

بدون تعارف٬ خطیبی وزنی برای حضور در اوپک نداشت و این امور اوپک بود که به او وزن داد و تبدیل به یکی از چهره های ارشد صنعت نفت شد. در اوج تحریم ها که تفاوت دیدگاه میان وزارت نفت و امور بین الملل شرکت ملی نفت بیشتر شد٬ قمصری بر ریسمانی چنگ می زد که با شرایط سازگار نبود. امور بین الملل شرکت ملی نفت می خواست همه چیز روی کاغذ و بر اساس مقررات باشد اما با توجه به بحرانی بودن وضعیت اقتصاد کشور نفت ایران باید به فروش می رفت. نفتی که همه چیز اقتصاد ایران بود و از این طریق بحران پشت سر گذاشته شد. امور بین الملل شرکت ملی نفت اما در موقعیت خاص خود موافق بازار غیررسمی نبود تا در تفاوت دیدگاه های موجود٬ خطیبی از اوپک راه امور بین الملل را در پیش گرفت.

او به سمتی منصوب شده بود که با آن بیگانه بود و تنها رابطه اش با سمت پیشینش٬ فصل مشترکی به عنوان زبان انگلیسی بود. البته نباید فراموش کرد که وی در ابتدای دهه 60 شمسی وارد امور بین الملل نفت نشد اما سریعا به بخش اوپک منتقل شد.
در ابتدای دولت دهم مدتی  در استانداری آدربایجان شرقی گذر ایام کرد و در اواخر دوران کاری حجت الله غنیمی فرد مجددا راهی امور بین الملل شد. با معرفی نوذری به عنوان وزیر نفت اما به یکباره نماینده ایران در اوپک شد.

عملکردش در اوپک به کنار، او در ماجرای فروش نفت تقریبا بی نقش بود و همه امور در بین الملل نفت روی انگشت علی اصغر عرشی چرخید اما امروز از میزان فروش نفت در دولت دهم می گوید و نقش خود را چنان در آسمان ها می بیند که مدیران آن روز وزارت نفت را عصبی می کند. خطیبی از دستاوردی دفاع می کند که خود اندک ارزشی برای آن قائل نبود و حالا که ضعف های دولت یازدهم رویت می شود چنان بر میزان فروش نفت در دولت گذشته دفاع می کند که گویا او مرد اول دور زدن تحریم ها بود!

خطیبی حالا به سیاسی ترین شکل موجود به تحلیل اتفاقات بین الملل نفت مشغول است. با هفته نامه ها و ماه نامه هایی که پیشانی سیاسی دارند به گفت و گو می نشیند و چنان همه چیز را سیاسی بررسی می کند که منتقدان وزارت نفت را از انتقاد پشیمان می کند.

احاطه او بر مسائل بین المللی نفت با همه سوابقش را می توان از اظهاراتش تحلیل کرد؛ جایی که می گوید اگر برجام نبود قیمت نفت به 120 دلار می رسید. او ادامه می دهد پیش از تحریم روزانه یک میلیون بشکه نفت صادر می کردیم.

گرچه سخنان رئیس جمهور مبنی بر به صفر رسیدن صادرات نفت در صورت عدم وجود برجام کاملا نادرست بود اما از آن نادرست تر نظرات خطیبی است. او در مصاحبه های اخیر خود به مبانی نظریات خود نمی پردازد و فرمولی را برای اثبات ادعای خود در نظر نمی گیرد تا کسی ندادند بر چه اساسی این قیمت ثبت می شد؟! او همه چیز را از دریچه سیاست می بیند و حالا که هوا آفتابی شده است از فروش نفت در دوران تحریم دفاع می کند.

گرچه در انتقادات ناسره وی٬ رگه هایی از «سره» نیز دیده می شود اما کلیت سخنان وی درباره بازار نفت و مسائل دیپلماسی انرژی کمتر ارتباطی با تحلیل های عمیق بین المللی دارد. او دیدگاهی را مطرح می کند که فاقد وجهه کارشناسی است درست بر عکس کارشناسان دیگر که با واکاوی نقش انرژی هسته ای و قیمت نفت٬ تحلیل های عمیق تری را در حوزه بین الملل نفت ارائه می کنند.

روزی که قرار بود برای وی حکم امور بین الملل صادر شود٬ سید محسن قمصری با احترام خاصی کنار رفت و با وجود مخالفت بسیاری از چهره های مطرح٬ خطیبی به جای وی نشست. او قرار بود فقط باشد تا «یکی» باشد وگرنه چه کسی می توانست باور کند خطیبی بدون اندکی تجربه در حوزه تجارت نفت٬ سکاندار فروش نفت باشد.

خطیبی حالا در حوزه تجارت نفت و هم در حوزه دیپلماسی انرژی تبدیل به یک برند شده است. برندی برای زیرسوال بردن هر نکته مثبت و منفی که حاصل دیدگاه های «نفت یازدهم» است. اینکه این برند تا چه حد مطرح و قابل اتکا باشد موضوعی است که مخاطبان می توانند به آن پاسخ دهند.
شنبه ۴ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۰۷:۰۱
کد مطلب: 12981
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *


تبیانیان
Iran, Islamic Republic of
برای به دست آوردن نشان اعتدال از سوی کارشناسان و کندن انگ سیاسی مقاله ی خوبی است هر چند محتوای آن نیز دور از واقعیت نیست
به این میگن یک تیر و دو نشان!
لایک