غول های نفتی با سوخت های فسیلی وداع می کنند؟

ميزنفت/ موسسه پژوهشی ای.آن اروپا در یک پیش بینی بهت برانگیز اعلام کرده که در سه سال آینده یکی از دو شرکت توتال و یا استات اویل با سوخت های فسیلی خداحافظی خواهند کرد. جرمی لیگیت؛ دانشمند صاحب نام انگلیسی و مشاور نامدار در حوزه بحران تغییر اقلیم که در گذشته از مشاوران شرکت های بریتیش پترولیوم و شل بوده است، می گوید: من حاضرم در مورد این موضوع با شما شرط بندی کنم، اما برای تعیین برنده این شرط بندی باید 5 سال صبر کرد.

تعدادی از کارشناسان معتقدند با رشد قابل توجه فناوری های سبز و انرژی های تجدیدپذیر و تلاش جامعه جهانی برای کاهش مصرف سوخت های آلاینده فسیلی، دیر یا زود غول های نفتی نیز با سوخت های هیدروکربوری خداحافظی می کنند تا به استقبلال عصر جدید روند. عصری که از سال ها پیش و در دهه 1990 میلادی با عنوان پسانفت، نام گذاری شده است.

جان براون مدیر اجرایی پیشین شرکت بی پی در سال 1997 میلادی و در سخنانی پرسروصدا اعلام نموده بود که جامعه جهانی باید بحران تغییر اقلیم را بپذیرد و من معتقدم همه ما باید تلاش کنیم در این فاجعه سهم کمتری داشته باشیم.

در این سال ها، شرکت بریتیش پترولیوم در کنار سه حوزه اکتشاف، تفت و محصولات پتروشیمی، فعالیت در بخش انرژی خورشیدی را توسعه داده است. اما فراموش نکنید که با مشخص شدن آثار بحرانی گرم شدن تدریجی کره زمین، این ایده مدافعان بسیاری یافته است.

شرکت بریتیش پترولیوم در سال های اخیر، سرمایه گذاری هنگفتی در بخش انرژی خورشیدی انجام داده و این جریان همچنان ادامه خواهد یافت. در همین حال، مدیران این شرکت معتقدند باید برای کاهش آثار انتشار گازهای گلخانه ای تلاش نمایند. همچنین آنان دیگر تمایلی برای لابی با مدیران دولت ها جهت بهبود کیفیت سوخت های تولیدی خود ندارند.

اما این همه ماجرا نیست. چرا که تعدادی از شرکت های فعال در بخش سامانه های تاسیساتی نظیر شرکت ای. او. ان آلمان، اعلام نموده اند که دارایی های خود در بخش انرژی های فسیلی را به بخش انرژی های تجدیدپذیر منتقل خواهد نمود. چرا که براساس پیش بینی های آنان، رشد صنایع در دهه های فرارو بیش از هر چیز در گروی انطباق آنها با اصول اقتصاد پایدار و دوستدار محیط زیست خواهد بود.

این شرایط کم و بیش در تعدادی دیگر از شرکت های بزرگ تا متوسط فعال در حوزه انرژی های فسیلی نیز قابل مشاهده است. اما همچنان هیچکس نمی داند که نخستین شرکت بزرگ نفتی که برای همیشه با سوخت های فسیلی وداع خواهد کرد، کدام شرکت خواهد بود.
 
*عصر دگرگونی فرا رسیده است
با قیمت های پایین کنونی نفت، انرژی های تجدیدپذیر راه دشواری برای رقابت در پیش رو خواهند داشت. این موضوع به ویژه در حوزه های سوخت خودروها و تولید برق که رقابت بالایی برای کاهش قیمت تمام شده در آنها وجود دارد، به وضوح قابل مشاهده است.

من معتقدم در شرکت هایی نظیر توتال و استات اویل، ما همچنان شاهد هراس از اعلام رویکرد جدید در سرمایه گذاری در حوزه انرژی های سبز هستیم. چراکه به نظر می رسد آنان در تلاش هستند تا تصویر سنتی و دیرپا از خود در اذهان جوامع را همچنان حفظ کنند.

در سال جاری، نشست معاهده آب و هوای پاریس با حضور نمایندگان بیش از 100 کشور برگزار خواهد شد و نقشه راه توسعه منابع انرژی در افق سال 2050 میلادی، ترسیم خواهد شد. اما فراموش نکنید که با وجود کاهش قیمت نفت در یک سال گذشته، پیش بینی ها حاکی از آن است که از سال 2020 میلادی به بعد، قیمت ها دوباره به حدود 85 دلار برای هر بشکه باز خواهد گشت. اما در چند دهه گذشته، نرخ تمام شده تولید انرژی های تجدیدپذیر به ویژه صفحات خورشیدی، همواره با نرخی چشمگیر در حال کاهش بوده است. همچنین قیمت تمام شده منابع انرژی سبز، صفر بوده، گاز گلخانه ای منتشر نمی کنند و امنیت عرضه انرژی را تامین می نمایند. و دلیل رویکردهای جدید دو شرکت استات اویل و توتال را در این مزیت ها جستجو نمود.

دریافت مالیات انتشار کربن از دیگر ابزارهایی است که می تواند تولید و مصرف سوخت های آلاینده فسیلی را با بالا بردن قیمت تمام شده محدود نماید.
شرکت توتال امیدوار است با سرمایه گذاری در توسعه انرژی خورشیدی، سهم این انرژی را در سبد تولیدات خود در درازمدت افزایش دهد. توتال با خرید ۶۰ درصد سهام شرکت سان پاور از تولیدکننده های صفحه های خورشیدی در مجموع ۲ میلیارد دلار در این بخش سرمایه گذاری نموده است.

حمایت مالی از چند پروژه جدید نوآورانه تولید و ذخیره سازی انرژی های پاک و شبکه های هوشمند انتقال نیرو، از دیگر راهبردهای توتال محسوب می شود. شرکت توتال یک باتری کم هزینه دارای عمر بالا نیز با همکاری انستیتوی فناوری ماساچوست تولید نموده تا هزینه های ذخیره سازی انرژی در شبکه های سراسری را کاهش دهد.

در همین حال، شرکت های استات اویل و جنرال الکتریک چندی پیش با ایجاد یک مشارکت پژوهش و توسعه به دنبال یافتن راه هایی جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای هستند.

الدار سیاتر مدیر اجرایی استات اویل می گوید: بحران تغییر اقلیم واقعیت دنیای امروز ماست و همان طور که ما بخشی از ایجادکنندگان آن بوده ایم، امیدواریم که بخشی از راه حل آن نیز باشیم. چرا که یک از بخش های مزیت رقابتی در آینده در گروی همین راهبرد خواهد بود.
 
مترجم: محسن داوری
منبع: ماهنامه پترولیوم اکونومیست
 

سه شنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۵