۱
آیا آذربایجان اولین است؟

درباره تمدن نفتی آذربایجان

به استناد گزارش برخی از مورخان توسعه صنعت نفت جمهوری آذربایجان از 1847 آغاز می شود و نقطه شروع آن در دو منطقه بی‌بی بات و بالاخانی بوده است. نخستین پالایشگاه نفتی در باکو اما در 1859 تاسیس می شود و در طول 12 سال تعداد این پالایشگاه ها در نزدیکی باکو به 15 پالایشگاه می رسد.
درباره تمدن نفتی آذربایجان
به گزارش «ميزنفت» مورخان بسیاری در کتاب‌ها و اظهار نظرهای خود تاریخ پیدایش صنعت نفت را به منطقه‌ای در نزدیک باکو پایتخت جمهوری آذربایجان نسبت می‌دهند.


«احمد البلاروری» مورخ و جغرافیدان عرب در کتاب خود آورده است منطقه آبشوران در آذربایجان امروزی در قرن دهم و یازدهم اقتصادی وابسته به نفت داشته است. برخی از دیگر مورخان عرب در قرون دهم و یازدهم میلادی از سرزمین نفتی باکو و تولید نفت سیاه و سفید در آبشوران سخن گفتند. مارکوپلو جهانگرد ایتالیائی در قرن 14 میلادی در سفرنامه خود از درآمد حاصل از حمل نفت از باکو به کشورهای شرقی یاد می کند.


دستنوشته ای در عمق 35 متری یکی از چاه‌های منطقه بالاخانی کشف شده که نشان می دهد این چاه در سال 1594 توسط الهیارمحمد حور حفر شده است . به گفته امین احمد رازی مورخ ایرانی در اوایل قرن شانزدهم میلادی در باکو حدود 500 حلقه چاه وجود داشته است و نفت سیاه و سفید و بیشتر برای فروش به کشورهای شرق آسیا و اروپا در این منطقه از جهان تولید می شده است.



بر اساس اسناد تاریخی نخستین چاه نفت در نزدیکی باکو  و در 30 کیلومتری این شهر در سال 1798 حفر شده است. توسعه صنعت نفت جمهوری آذربایجان از 1847 آغاز می شود و تمرکز اصلی در این صنعت در دو منطقه بی بی بات و بالاخانی بوده است.




نخستین پالایشگاه نفتی در باکو اما در 1859 تاسیس شد و در طول 12 سال تعداد این پالایشگاه ها در نزدیکی باکو به 15 عدد رسید.
در سال 1872 قوانین " مالیات بر چاه های نفت و تولید نفت " و " فروش زمین های نفتی در اختیار مستأجران " به منظور بهبود و پیشرفت این صنعت تصویب شد.



و برای نخستین بار در31 دسامبر سال 1872 ، 15 قطعه از زمین های بالاخانی و 2 قطعه از زمین های بی بی بات به مزایده گذاشته شدند .
در آن دوره زمین های بایر برای یک دوره 24 ساله بمنظور اکتشاف نفت و توسعه میادین جدید نفت واگذار شدند . کسانی که زمین را به اجاره گرفته بودند حق داشتند نفت تولید خود را صادر و قیمت آن را تعیین نمایند . درآمد خالص آن ها 14 تا 15 درصد کل قیمت نفت فروخته شده بود.



با آمدن برادران نوبل به آذربایجان و به دنبال آن لغو قانون مالیات بر تولید نفت صنعت نفت باکو توسعه چشمگیری داشت و این دو برادر سوئدی به تدریج چندین میدان نفتی ، پالایشگاه ، نفتکش در دریای خزر ، بارج ، هتل را در این منطقه احداث و راه اندازی کردند.



در سال 1878 نخستین خط لوله نفتی جهان نیز بنا به گفته برخی مورخان در این منطقه احداث شد تا نفت خام میدان بالاخانی را به پالایشگاه نفت باکو ارسال کند.



بوی نفت به تدریج پای بسیاری از سرمایه دارارن اروپایی را به باکو کشاند و در سال 1883 خانواده روچیلد به باکو وراد شدند و شرکت نفت کاسپین سیاه را در 1886 تاسیس کردند و در سالهای بعد بانک روچیلد 42 درصد نفت صادراتی باکو به اروپا را در اختیار گرفت.



 تا قبل از قبل ملی شدن نفت در آذربایجان 109 شرکت نفتی در این کشور فعالیت داشتند . از این شرکت ها 72 شرکت روسی ( با سرمایه 240 میلیون روبل ) و 37 شرکت انگلیسی ( با سرمایه 100 میلیون پاند ) در این صنعت مشغول فعالیت بودند.


تشکیل اتحاد جماهیر شوروی و با پیروزی انقلاب روسیه نفت آذربایجان نیز ملی شد و با کشف میدان نفتی داشلاری در دریای خزر میزان تولید نفت این منطقه پس از سالها کاهش تولید به یکباره افزایش یافت در سال 1941 میزان تولید نفت در این منطقه به 23.6 میلیون تن رسید.



 
سه شنبه ۳ شهريور ۱۳۹۴ ساعت ۰۷:۱۴
کد مطلب: 8356
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *