۰
ماجرای 100 میلیون بشکه نفت روی آب

حراج نفت ایران در دهه هفتاد

در نفت‌کش‌ها. نفت‌کش‌های زیادی از کشورهای دیگر اجاره کردند. متأسفانه نفت را در دورانی که قیمتش به ۴۰ دلار هم رسیده بود٬ نفروختند. می‌گفتند بگذارید، جنگ شود و قیمت‌ها بالا برود تا بفروشیم. آقای فشارکی این تحلیل را داشت.
حراج نفت ایران در دهه هفتاد
میز نفت | چند ماه پیش از تهاجم نظامی آمریکا به کویت که به جنگ اول خلیج‌فارس مشهور است، وزارت نفت تصمیم می‌گیرد بخشی از نفت خام خود را در نفت‌کش‌ها ذخیره کند تا با تحلیل‌هایی که درباره افزایش قیمت نفت وجود داشت، نفت را به قیمت بالاتری به فروش برساند ولی هیچ‌گاه چنین نشد. صفرعلی کرامتی، معاون سابق نفت خام مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت، در کتاب ناگفته‌های فروش نفت روایت جالبی را دراین‌باره نقل می‌کند:
 
پس از جنگ در صادراتِ نفت کوره مشکل داشتیم. مخازن مشکل داشت، کشتی نمی‌آمد، بارگیری خیلی سخت بود، ناگزیر بودیم مانند دوران جنگ مخازن شناور بگیریم و هر روز برای مخازن شناور گزارش تهیه کنیم. یک کشتی باید نفت کوره را از ماهشهر به خارک می‌آورد و در مخازن شناور و نفت‌کش‌ها تخلیه می‌کرد که این خود دردسرهای زیادی داشت. در همین گیرودار، عراق به کویت حمله کرد و منطقه شلوغ شد. قیمت‌ها حدود ۱۰، ۱۵ دلار بالا کشید.

هم‌زمان با این تحولات دو نگاه در بین‌الملل شکل گرفت؛ بخصوص در نفت خام. یک نگاه که مبدعش آقای فشارکی بود که روی افزایش قیمت نفت تأکید داشت. ایشان به ایران آمد و برای ما تحلیل کرد که اگر آمریکا به کویت حمله کند قیمت نفت به‌شدت صعود کرده و به ۱۰۰ دلار می‌رسد. نگاه دیگر هم این بود که حضور آمریکا در خاورمیانه هوشمندانه خواهد بود و طوری عمل نمی‌کند که قیمت نفت جهش داشته باشد. خب ما طرفدار تحلیل دوم بودیم ولی آقای هدایت زاده و سایرین روی تحلیل آقای فشارکی مانور داده و آن را درست می‌دانستند. آقای هدایت زاده دنبال مجوز رفت و موفق شد اجازه ذخیره‌سازی انبوه (۱۰۰ میلیون) بشکه نفت خام را کسب کند. در فرآورده چیزی نداشتیم که ذخیره بکنیم لذا استراتژیِ اصلی روی نفت خام بود.

آن زمان تحلیل این بود که برخی می‌گفتند صدام کویت را نابود می‌کند و به اینکه آمریکا دخالتِ جدی خواهد کرد باور نداشتند. در مقابل یک عده می‌گفتند خلیج‌فارس شوخی ندارد؛ منطقه، منطقه‌ای است که منبع انرژی است، پس آمریکا دخالت می‌کند. دولت بوش پدر گفته بود شب ژانویه و آخر دسامبر به کویت حمله می‌کنیم که حمله هم کردند.
 
* شما ۱۰۰ میلیون بشکه نفت را کجا ذخیره کردید؟
در نفت‌کش‌ها. نفت‌کش‌های زیادی از کشورهای دیگر اجاره کردند. متأسفانه نفت را در دورانی که قیمتش به ۴۰ دلار هم رسیده بود٬ نفروختند. می‌گفتند بگذارید، جنگ شود و قیمت‌ها بالا برود تا بفروشیم. آقای فشارکی این تحلیل را داشت.

حالا نمی‌خواهیم بگوییم ایشان آمریکایی است، در بین‌الملل هم خیلی افراد می‌گفتند نه آمریکایی‌ها نمی‌زنند. خلاصه جنگ آغاز شد و با نخستین شلیک بجای آنکه بهای نفت افزایش یابد، کاهش یافت. آمریکایی‌ها در ابتدا یک سیاست هوشیارانه در پیش گرفتند و نفت‌کش‌های منطقه را اسکورت کردند و در مرحله بعد بخشی از ذخایر نفت خود را آغاز کردند تا قیمت‌ها افزایش نیابد. فکر کنم قیمت نفت به ۱۵ یا ۱۶ دلار رسیده بود و ما مانده بودیم با ۱۰۰ میلیون بشکه نفت چه کنیم. زمانی که می‌شد ۴۰ دلار بفروشیم، نفروختیم تا درنهایت زیر قیمت و با ثمن بخس به فروش برسانیم.

* این ۱۰۰ میلیون ‌تا چند روز، روی آب بود؟
حدود ۷، ۸ ماه روی آب بود که به‌مرورزمان به نفت‌کش‌های مشتریان تزریق شد.

*نفت‌کش‌ها کجا بودند؟
در آب‌های بین‌المللی منتظر بودند.

* آن زمان میزان صادرات نفت ما کاهش داشت؟
روی کاغذ، نه؛ چون این ۱۰۰ میلیون بشکه را هم جزو سهم صادرات در نظر می‌گرفتند.
شنبه ۱ دی ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۲۵
کد مطلب: 22632
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *