هشدار برای نفت 150 دلاری

هشداربرای نفت 150 دلاری آماده شوید
 
به دنبال همه‌گیری كرونا و حمله روسیه به اوکراین، جهان با بحران تاریخی انرژی روبرو شده است. قیمت كنوني هر گالن بنزين در ایالات‌متحده 5 دلار است و هزینه‌های انرژی در اروپا همچنان بالاست. دولت باید تمام محدودیت‌ها را کنار گذاشته و نفت ذخایر استراتژیک را آزادکرده و از عربستان سعودی خواسته است که تولید خود را افزایش دهد. در اوایل ژوئن، ریاض تسلیم شد و اعلام کرد که تولید خود را در جولای و اوت افزایش خواهد داد.

اما مصرف‌کنندگان با روزهاي دشوارتري روبرو خواهند شد. قیمت نفت کاهش نیافته است. در واقع، احتمالاً افزایش خواهد یافت و تا پایان سپتامبر به 150 دلار در هر بشکه خواهد رسید، قیمتی که از سال 2008 ميلادي تاكنون مشاهده نشده است. دولت بایدن برای جلوگیری از شوک قیمتی آتی نمی‌تواند كاري انجام دهد. چهار دلیل برای این فرضيه وجود دارد:

دلیل نخست، بسیار اساسی است: باوجود افزایش قیمت نفت، به نظر نمی‌رسد مصرف فرآورده‌های نفتی در حال کاهش باشد. در واقع، پس از حمله روسیه به اوکراین در اواخر فوریه، ميزان مصرف در ایالات‌متحده در سال 2022 ميلادي ثابت مانده است. درحالی‌که اعتماد مصرف‌کننده پایین است، آمریکایی‌ها کالاها را در مقادیر زیاد خریداری می‌کنند. باوجود صحبت از رکود تورمی و فرارسیدن یک رکود قریب‌الوقوع، رشد اقتصادی و رشد مشاغل کم‌وبیش بدون تغيير باقی می‌مانند. در ماه‌های جولای تا اوت، معمولاً شاهد افزایش مصرف سوخت‌های حمل‌ونقل مانند بنزین و گازوئیل در ایالات‌متحده هستیم، زیرا آمریکایی‌های بیشتری برای تعطیلات یا سفرهای یک‌روزه در ماه‌های هوای گرم به جاده‌ها می‌روند.

سایر اقتصادهای بزرگ نیز تقاضای فزاینده‌ای را تجربه می‌کنند. پس از چندین هفته قرنطینه کووید-19 در شهرهای مهمی مانند شانگهای، اقتصاد چین در حال بازگشت به زندگی است، اگرچه واردات سوخت به دلیل موجودی بالاي انبارهای کشور کمتر شده است. مصرف بنزین در اتحادیه اروپا کمتر از سطح قبل از کووید-19 است و احتمالاً به دلیل تلاش‌های این گروه برای کاهش واردات نفت روسیه، پایین خواهد ماند. بااین‌وجود، تقاضا در خارج از ایالات‌متحده و همچنین در داخل آن همچنان بالا است و احتمالاً طی چند ماه آینده، به‌ویژه در چین، افزایش خواهد یافت.

دلیل دوم پیچیده‌تر است و به روش‌های تبديل نفت خام به فرآورده‌های نفتی قابل‌استفاده مربوط می‌شود. انواع مختلفی از نفت وجود دارد و تمام نفت خام باید قبل از استفاده برای مصرف‌کنندگان از یک پالایشگاه عبور کند و تحت فرآیندهای شیمیایی خاص قرار گیرد. یک پالایشگاه نمی‌تواند هر نوع خوراكي دريافت كند. تغيير در خوراك نیاز به زمان و سرمایه‌گذاری دارد و هر پالایشگاه برای تولید محصولات خاص در مقادیر مشخص طراحی‌شده است. تغییر در فرآيند پالایشگاهی، پرهزینه و زمان‌بر است.

همه‌گیری كرونا عامل کاهش ظرفیت پالایش جهانی بود، زیرا پالایشگاه‌های متعدد در ایالات‌متحده و اروپا تعطیل شدند. برخی از تأسیسات در واکنش به همه‌گیری تعطیل شدند، اما شرکت‌های نفتی در اواخر سال 2019 ميلادي به دلیل کاهش حاشیه‌ها و تقاضای نامشخص در آینده، چشم به کاهش ظرفیت پالایشگاهی خود داشتند. پيش از شیوع کووید-19، صنعت با آنچه به‌عنوان اوج تقاضای نفت و مرتبط با کند شدن رشد اقتصادی، افزایش پذیرش خودروهای الکتریکی و فشار کلی به سمت تعهدات انتشار گازهای گلخانه‌ای خالص صفر توصیف می‌شد، مواجه بود.

شرکت‌ها متعهد به ساخت پالایشگاه‌های جدید نیستند، زیرا خطر کاهش تقاضا در آینده هزینه‌های سرمایه‌ای را توجیه نمی‌کند. درنتیجه، رونق مصرف فعلی تقاضا برای محصولاتی را بیشتر از ظرفیت پالایشی بنزین و گازوئیل می‌سازد و پالایشگاه‌ها در ایالات‌متحده با ۹۳ درصد ظرفیت کل خودکار می‌کنند.

کشورها و شرکت‌ها می‌توانند از موجودی‌های نفت و فرآورده‌های نفتی ذخیره‌شده برای استفاده‌های آتی (یکی از نوآوری‌های بحران انرژی دهه 1970 ميلادي) استفاده کنند. هرچند این موجودی‌ها با سرعتی تاریخی در حال اتمام هستند. این سومین دلیلی است که چرا قیمت‌ها همچنان در حال افزایش است.

معامله‌گران آتی به‌دقت بازار را زير نظر دارند. کاهش شدید موجودی انبارها نشان می‌دهد که تقاضای بالا حتی با کاهش مصرف ادامه خواهد داشت، زیرا شرکت‌ها باید به خرید نفت برای پر کردن مجدد موجودی‌های خود ادامه دهند. این شامل ذخایر استراتژیک نفت ایالات‌متحده می‌شود که دولت بایدن قصد دارد از اکتبر 2021 تا اکتبر امسال 260 میلیون بشکه نفت از آن را آزاد کند. این ذخایر در پاییز امسال دوباره پر می‌شود و با توجه به اینکه بازار در تقاضای اضافی قفل می‌شود، فشار صعودی بر قیمت‌ها وارد می‌کند.

این ما را به دلیل چهارم می‌رساند: عرضه. در شرایط عادی، تولیدکنندگان با پمپاژ نفت بیشتر به سطوح بالاتر تقاضا پاسخ خواهند داد؛ اما مقدار بسیار کمی از ظرفیت مازاد توليد در اقتصاد جهانی نفت باقی‌مانده است.
ایالات‌متحده، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان، تولید خود را تا 720 هزار بشکه در روز در سال 2022 افزایش خواهد داد. هرچند سرمایه‌گذاران براي پمپاژ بیشتر پول برای طرح‌های جديد تولید نفت کند بوده‌اند؛ اما علیرغم تردید آن‌ها، تولید داخلی در مسیر شکستن رکوردها در سال آينده قرار دارد. محدودیت‌های مواد، مانند کمبود خطوط لوله و نیروی کار موردنیاز برای بهره‌برداری از چاه‌های جدید، افزایش اضافی در تولید را به چالش خواهد كشيد.

اوپک به رهبری عربستان سعودی کمتر از 2 میلیون بشکه در روز ظرفیت مازاد دارد. این گروه اخیراً از افزایش حدود 600 هزار بشکه در روز در ماه‌های جولای و اوت خبر داده است، اما کارشناسان انتظار ندارند که اوپک به دلیل مشکلات فعلی در بسیاری از کشورهای عضو برای دستیابی به سهمیه‌ها، به این سطح برسد.

شوک عرضه تحریم‌های غرب علیه روسیه که شامل ممنوعیت واردات نفت روسیه از سوی اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده می‌شود، از اهمیت بیشتری برخوردار است. اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده تخمین می‌زند که با کاهش تولید روسیه، 2 میلیون بشکه در روز از دست می‌رود. اين مقدار بیشتر از آن چیزی که تولید جدید در ایالات‌متحده و اوپک می‌تواند پوشش دهد، خواهد بود.

دولت بایدن هر چه در توان دارد برای کاهش قیمت بالای بنزين انجام داده است؛ اما سیاست‌های آن توسط واقعیت‌های سیاسی محدودشده است. حمایت از کاهش مصرف نظير اعلام یکشنبه‌های بدون خودرو، همان‌طور که مقامات ایالات‌متحده در طول بحران انرژی دهه 1970 ميلادي انجام دادند، جذابیتی ندارد و به نظر شکست‌خورده است و رئیس‌جمهور از قبل نامحبوب را در معرض حملات بیشتر جمهوری خواهان قرار می‌دهد.
رئیس‌جمهور جو بایدن، توسعه جایگزین‌های انرژی، مانند وسایل نقلیه الکتریکی و پمپ‌های حرارتی را تسریع بخشیده که تقاضای سوخت فسیلی را در آینده کاهش می‌دهند.

تأثیر کامل چنین سیاست‌هایی مدتی طول می‌کشد تا احساس شود. در این شرايط، قیمت نفت به چهار دلیل ذکرشده در بالا افزایش خواهد یافت. این یک سؤال باز است که چقدر است، اما یک برآورد منطقی سقف قيمت را بین 130 تا 150 دلار در هر بشکه قرار می‌دهد. آخرین باری که این اتفاق افتاد، در اواسط سال 2008 ميلادي بود كه با سقوط تقاضا و یک بحران مالی جهانی با ابعاد تاریخی همراه بود. بدين ترتيب ما امیدواریم که رویدادها این بار متفاوت از گذشته از آب درآیند.