خصومتی که تمامی ندارد

به گزارش ميزنفت ، نشریه آمریکایی دیلی کالر نوشت: خصومت میان ایران و عربستان سعودی باعث شد کنفرانس بین المللی کشورهای تولیدکننده نفت در دوحه شکست خورده و تمامی مذاکرات آتی به خطر افتد و پیامدهای جدی سیاسی و بالقوه ای به دنبال داشته باشد.

نشست میان کشورهای عضو اوپک و سایر تولید کنندگان عمده نفت، از جمله روسیه زمانی به شکست انجامید که عربستان سعودی از ایران خواست تولید نفت خود را افزایش ندهد. ناکامی در رسیدن به توافق در این نشست باعث کاهش بهای نفت شده و اقتصاد کشورهای تولید کننده نفت را بیش از پیش تضعیف کند؛این مسئله باعث می شود سیاست خارجی این کشورها تهاجمی تر شود.

شکست مذاکرات دوحه بدون تردید رابطه بد میان ایران و عربستان سعودی را بدتر خواهد کرد. عربستان سعودی و سه کشور عرب سنی دیگر در ماه ژانویه روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کردند؛ آنها در تلاشند مانع ورود نفت ایران به بازار جهانی شوند.

 جان آلن گای، یکی از سردبیران نشریه «نشنال اینترست» به دیلی کالر گفت: سعودی ها هفته گذشته {در نشست سازمان همکاری های اسلامی} نیز علیه ایران تهاجمی عمل کردند - ایرانی ها منتقد سه بند ضد ایرانی و یک بند ضد حزب الله در بیانیه پایانی این نشست بودند. آلن گای افزود روابط میان ایران و عربستان به نقطه حضیض خود نزدیک شده و از این بدتر نخواهد شد.

ایران که در این مذاکرات غایب بود بارها اعلام کرده است توقف سطح تولید را نمی پذیرد و می خواهد سهمی که در گذشته و قبل از تحریم ها در بازار جهانی داشته را بار دیگر به دست آورد. اوپک نتوانست به توافق دست یابد، زیرا روسیه در حال حاضر از موضع ایران و از منافع سیاسی این کشور حمایت می کند. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه درماه مارس به تلویزیون راشا تودی گفت: ایران موقعیت ویژه ای دارد و کشوری است که در پایین ترین سطح تولید قرار دارد، بنابراین من فکر می کنم با این کشور باید جداگانه برخورد و راه حل مجزایی برای آن پیدا کرد.

سعودی ها حتی تهدید کردند تولید خود را تا یک میلیون بشکه در روز افزایش می دهند که این مسئله سیاست گذاری نفتی این کشور را کاملاً سیاسی می کند و بهای نفت را به سقوط می کشاند و به همه کشورهای عضو اوپک صدمه می زند. بدون همکاری سعودی ها، هیچ کاهش تولیدی در اوپک اتفاق نمی افتد و این بدان معناست که بهای نفت همچنان نسبتاً پایین خواهد ماند.

آلن گای همچنین گفت مادامی که روس ها از موضع ایران حمایت کنند ریاض نمی تواند بر این سیاست نفتی خود اصرار ورزد. اگر سعودی ها به افزایش تولید نفت خود ادامه دهند و بهای نفت را پایین نگه دارند، اوضاع برای روسیه ویران کننده خواهد بود. بهای پایین نفت در سال 2015 باعث کوچک شدن اقتصاد روسیه تا 3.7 درصد شد.

بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات انرژی آکادمی علوم روسیه، اقتصاد روسیه همچنان به کوچک شدن خود ادامه می دهد، مگر آنکه بهای نفت دست کم به 80 دلار در هر بشکه برسد. بهای کنونی هر بشکه نفت حدود 35 دلار در هر بشکه است. دیگر کشورهای بزرگ عضو اوپک نیز از بهای پایین نفت آسیب دیده اند، ونزوئلا مجبور شده از آمریکا نفت وارد کند و در آستانه فروپاشی اقتصادی و اجتماعی قرار گیرد.

عربستان سعودی احتمالاً بهتر از سایر کشورهای عضو اوپک از عهده تولید نفت ارزان بر می آید، اما حتی این کشور هم باید منتظر کسری بودجه 140 میلیارد دلاری باشد - نزدیک به 20 درصد اقتصاد این کشور. اگر به درآمد مازاد 48 میلیارد دلاری سعودی ها در سال 2013 نگاه کنید، آنگاه چشم انداز تیره و تار اقتصاد این کشور را درک خواهید کرد.

صندوق بین المللی پول هشدار داد که عربستان سعودی ممکن است ظرف پنج سال آینده مجبور شود از ذخایر مالی خود استفاده کند. عواید حاصل از صادرات نفت عربستان سعودی ظرف یک سال 46 درصد کاهش یافته و این کشور برای نخستین بار از سال 2007 به فروش اوراق قرضه رو آورده است.

نفت ارزان خبر خوبی برای آمریکایی ها و سایر واردکنندگان نفت است، بویژه اعضای فقیر جامعه که بخش زیادی از درآمد خود را صرف خرید محصولات نفتی می کنند. آلن گای افزود: این اختلاف نظر در زمینه نفت، با اختلاف دیدگاه های ایران و عربستان سعودی در زمینه بهای نفت همخوانی دارد - ایران به خاطر جمعیت زیادش بیشتر از عربستان نیازمند بهای بالای نفت است، چراکه عربستان حتی با بهای پایین نفت هم می تواند مردمش را راضی نگه دارد.

البته این اختلاف نظر، با مسئله قطع روابط میان این دو کشور هم بی ارتباط نیست و این مسئله خود را به صورت آشکار در سوریه، عراق، لبنان و مسئله زوار ایرانی در مکه نیز نشان داده است. عربستان سعودی قیمت های نفت را پایین نگه داشته است تا به ایران آسیب برساند و همین مسئله باعث کاهش بهای نفت از اواسط سال 2014 به بعد شده است.