تاملی در پرونده کیش اورینتال
زد و بندی «شیک» در یک مناقصه
در جریان دادگاه مشخص شد که شرکت اورینتال کیش ابتدا پیشنهاد خود برای شرکت در مناقصه را برمبنای 282 میلیون دلار تنظیم کرده بوده ولی قبل از بستن پاکت مناقصه و ارسال آن، با مشاور دوسویه مشورت میکند و مشاور به او توصیه میکند که رقم را تا 370 میلیون دلار بالا ببرد و اورینتال کیش با رقم 370 میلیون دلار در مناقصه شرکت میکند و برنده هم میشود. این مساله بسیار جای تعمق دارد.
ميزنفت/ در تاریخ صنعت نفت ایران یکی از پرونده هایی که در نوع خود قابل تامل و البته «خاکستری« است٬ پرونده کیش اورینتال است؛ شرکتی که برای فعالیت در حوزه حفاری تاسیس شد و بقدری حاشیه داشت که دادگاهی شد و نهایت آن به شرکت گلوبال پتروتک رسید. سید غلامحسین حسنتاش در مطلبی که روی وبلاگ خود منتشر کرده است به این موضوع اشاره کرده است. در این یادداشت کوتاه می خوانیم:
یازده سال پیش در آذرماه سال 1384 دادگاهی برای رسیدگی به یک پرونده فساد مالی و ارتشاء تشکیل شد. در جریان این دادگاه در حاشیه محاکمه راشی و مرتشی، نکته بسیار مهمی افشاء شد که متاسفانه مغفول افتاد و هیچکس توجهی به آن نکرد. نکتهای که شاید از کل ماجرای دادگاه و متهمان آن مهمتر بود و ریشه بسیاری از نابسامانیها و زمینههای شکلگیری فساد را آشکار میکرد. در آستانه بازنشستگی و با مرور اوراق و خاطرات دوران اشتغال در صنعت نفت، بیادم آمد که این نکته مهم مغفول را بنویسم و این بار را از شانه خود زمین بگذارم.
خلاصه داستان این بود که در دادگاه مشخص شد که مشاور عالي شركت نفت و گاز پارس كه مسئول پروژه‌هاي منطقه پارس جنوبي بوده، در عین حال مشاور شرکت اورینتالکیش هم بوده، یعنی همزمان هم مشاور کارفرمای دولتی و هم مشاور پیمانکار بخش خصوصی بوده است (واعجبا) ، معلوم شد که این مشاور محترم دو سویه، به همراه چند تن دیگر از کارکنان شرکت نفت و گاز پارس، مبالغ سنگینی را بابت حقالمشاوره (نه خدای نکرده رشوه) ، از اورینتالکیش دریافت کردهاند تا مشاوره ذیقیمتی را به این شرکت بدهند تا در مناقصه پروژه حفاری چاهها فازهای 9 و 10 پارسجنوبی با شرایط مناسب و مطلوب برنده شود.
شرکت اورینتال کیش در واقع چهره ایرانی شرکت امریکائی هالیبرتون بود که چند سال قبل تاسیس شده بود و در سال 1383 در مناقصه مذکور برنده شده بود تا اینکه به هر طریق افشاء شد که چگونه برنده شده است و به دادگاه رفت. البته نمیدانم همین افشاء هم بخاطر حق و عدالت بود یا محصول کشمکش و رقابت!
اما نکته بسیار مهمی که مغفول افتاد و شاید تحتالشعاع جذابیت ایرانی افشاء افراد و اسامی قرار گرفت، رقم برنده شدن در مناقصه بود.
در جریان دادگاه مشخص شد که شرکت اورینتال کیش ابتدا پیشنهاد خود برای شرکت در مناقصه را برمبنای 282 میلیون دلار تنظیم کرده بوده ولی قبل از بستن پاکت مناقصه و ارسال آن، با مشاور دوسویه مشورت میکند و مشاور به او توصیه میکند که رقم را تا 370 میلیون دلار بالا ببرد و اورینتال کیش با رقم 370 میلیون دلار در مناقصه شرکت میکند و برنده هم میشود. این مساله بسیار جای تعمق دارد.
دقت در ارقام خیلی چیزها را روشن میکند یک پیمانکار وقتی میخواهد پاکت مناقصه را ببندد هزینهها و سود پروژه و بسیاری از ریسکها را در نظر میگیرد و خصوصا وقتی کارفرما دولتی است، ریسکهای عدم پرداخت به موقع صورت وضعیتها و هزینههای احتمالی دریافت صورتوضعیتهای خود (که با کمال تاسف وجود دارد) و بسیاری چیزهای دیگر را لحاظ میکند که متضرر نشود. آنوقت چگونه ممکن است که پیمانکاری با همه این حرفها به عددی برسد و در مرحله نهائی بستن پاکت مناقصه بیش از 31 درصد به آن اضافه کند و برنده هم بشود!
مدیرعامل اورینتال کیش در جلسه دادگاه این مساله را اینگونه توجیه کرده بود که: "اين افزايش مبلغ پيشنهادي براي مناقصه، طبق عرف رايج در شركت ملي نفت ايران و بر حسب مصوبات هيات مديره مبني بر هم سنگ سازي قيمت دريافتي بوده است"!، من که معنای این حرف را نمیفهمم و تا کنون هم توضیحی را در این مورد از کسی نشنیدهام. یعنی خدای نکرده در برآوردهای پروژههای دولتی و از جمله نفت، اینقدر به قول معروف آب وجود دارد؟
به راستی پروژهها چگونه و توسط چه کسانی برآورد میشود و هزینه پایه با چه مکانیزمی تعیین میشود؟ و اگر این برآوردها سامان درستی پیدا کند و محیط مناقصات سالمسازی شود، هزینههای عمرانی کشور را تا چه میزان میتوان کاهش داد؟
یازده سال پیش در آذرماه سال 1384 دادگاهی برای رسیدگی به یک پرونده فساد مالی و ارتشاء تشکیل شد. در جریان این دادگاه در حاشیه محاکمه راشی و مرتشی، نکته بسیار مهمی افشاء شد که متاسفانه مغفول افتاد و هیچکس توجهی به آن نکرد. نکتهای که شاید از کل ماجرای دادگاه و متهمان آن مهمتر بود و ریشه بسیاری از نابسامانیها و زمینههای شکلگیری فساد را آشکار میکرد. در آستانه بازنشستگی و با مرور اوراق و خاطرات دوران اشتغال در صنعت نفت، بیادم آمد که این نکته مهم مغفول را بنویسم و این بار را از شانه خود زمین بگذارم.
خلاصه داستان این بود که در دادگاه مشخص شد که مشاور عالي شركت نفت و گاز پارس كه مسئول پروژه‌هاي منطقه پارس جنوبي بوده، در عین حال مشاور شرکت اورینتالکیش هم بوده، یعنی همزمان هم مشاور کارفرمای دولتی و هم مشاور پیمانکار بخش خصوصی بوده است (واعجبا) ، معلوم شد که این مشاور محترم دو سویه، به همراه چند تن دیگر از کارکنان شرکت نفت و گاز پارس، مبالغ سنگینی را بابت حقالمشاوره (نه خدای نکرده رشوه) ، از اورینتالکیش دریافت کردهاند تا مشاوره ذیقیمتی را به این شرکت بدهند تا در مناقصه پروژه حفاری چاهها فازهای 9 و 10 پارسجنوبی با شرایط مناسب و مطلوب برنده شود.
شرکت اورینتال کیش در واقع چهره ایرانی شرکت امریکائی هالیبرتون بود که چند سال قبل تاسیس شده بود و در سال 1383 در مناقصه مذکور برنده شده بود تا اینکه به هر طریق افشاء شد که چگونه برنده شده است و به دادگاه رفت. البته نمیدانم همین افشاء هم بخاطر حق و عدالت بود یا محصول کشمکش و رقابت!
اما نکته بسیار مهمی که مغفول افتاد و شاید تحتالشعاع جذابیت ایرانی افشاء افراد و اسامی قرار گرفت، رقم برنده شدن در مناقصه بود.
در جریان دادگاه مشخص شد که شرکت اورینتال کیش ابتدا پیشنهاد خود برای شرکت در مناقصه را برمبنای 282 میلیون دلار تنظیم کرده بوده ولی قبل از بستن پاکت مناقصه و ارسال آن، با مشاور دوسویه مشورت میکند و مشاور به او توصیه میکند که رقم را تا 370 میلیون دلار بالا ببرد و اورینتال کیش با رقم 370 میلیون دلار در مناقصه شرکت میکند و برنده هم میشود. این مساله بسیار جای تعمق دارد.
دقت در ارقام خیلی چیزها را روشن میکند یک پیمانکار وقتی میخواهد پاکت مناقصه را ببندد هزینهها و سود پروژه و بسیاری از ریسکها را در نظر میگیرد و خصوصا وقتی کارفرما دولتی است، ریسکهای عدم پرداخت به موقع صورت وضعیتها و هزینههای احتمالی دریافت صورتوضعیتهای خود (که با کمال تاسف وجود دارد) و بسیاری چیزهای دیگر را لحاظ میکند که متضرر نشود. آنوقت چگونه ممکن است که پیمانکاری با همه این حرفها به عددی برسد و در مرحله نهائی بستن پاکت مناقصه بیش از 31 درصد به آن اضافه کند و برنده هم بشود!
مدیرعامل اورینتال کیش در جلسه دادگاه این مساله را اینگونه توجیه کرده بود که: "اين افزايش مبلغ پيشنهادي براي مناقصه، طبق عرف رايج در شركت ملي نفت ايران و بر حسب مصوبات هيات مديره مبني بر هم سنگ سازي قيمت دريافتي بوده است"!، من که معنای این حرف را نمیفهمم و تا کنون هم توضیحی را در این مورد از کسی نشنیدهام. یعنی خدای نکرده در برآوردهای پروژههای دولتی و از جمله نفت، اینقدر به قول معروف آب وجود دارد؟
به راستی پروژهها چگونه و توسط چه کسانی برآورد میشود و هزینه پایه با چه مکانیزمی تعیین میشود؟ و اگر این برآوردها سامان درستی پیدا کند و محیط مناقصات سالمسازی شود، هزینههای عمرانی کشور را تا چه میزان میتوان کاهش داد؟
سه شنبه ۱۶ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۵۲
کد مطلب: 14698
ali
۳۰
بهتره يه خبري از حال و روز فعلي متهمان پرونده ارينتال بگيريد تا گوشي دستتون بياد چرا فساد هر روز داره گسترده تر ميشه؟!
جادارد آن سایت وزین به رقم قرارداد فازهای پارس جنوبی بپردازد که اکثر آن ها در طول اجرای پروژه بدون کمترین توجیه و استدلال برآوردی و فنی سه تا چهار برابر افزایش یافته اند.این در حالیست که در این مدت دلار افزایش چندانی نداشته وافزایش مبالغ قراردادها فقط به دلیل مدیریت و اجرای بد پیمانکاران،ضعف مجریان بی تجربه کارفرما(که فقط نقش ماشین امضای پول را بازی می کنند) ،پر شدن جیب افرادی چون مهندس مرتضی امامی و باند اتوبوسی ایشان و...به بیت المال تحمیل شده است.
مشاورعالی نفت وگازوپارس درواقع یکی از دوستان نزدیک وزیرنفت فعلی در دوره اول بود که بدون ارایه دکتری وبا لابی محکمی که داشت حقوق سرسام آور بنرخ دکتری آنزمان بصورت مشاوره ای میگرفت وبا شکل ظاهری دستش به مخاطب میفهماند جانباز است ولی خوشبختانه جانباز هم نبود ایشون با همدستی مدیر وقت مهندسی نفت وگاز(براورد کننده اصلی قیمت کاذب کارفرمایی )چه پولهایی که از اورینتال کیش گرفتند و خودشون بستند والبته آبروشون رابا پول هردو را خوردند وآبی هم روش نوش جان کردند متاسفانه مدیرعامل اورینتال هم کارمندی ساده درپالایشگاه تهران دراواخر دهه 60 با موتور هوندا 100به یکباره از زندگی درکیانشهر تهرانبه همه چیزهایی که فکرش را هم نمیکرد رسید ؟؟؟ایکاش میشد سرگذشت م.ص و ر.م ا.ر.ک متهمین اصلی پرونده را به رشته تحریر در آورد شاید درس عبرتی برای آیندگان باشد
به نکته جالب و در عین حال تاسف باری اشاره فرمودید.
ای کاش مصلحت نظام اجازه می داد تا این گونه گزارشات با نام اشخاص و ذکر مشاغل سازمانی قبلی و کنونی آنها ارائه می شد
تا مشخص شود که مافیای موجود در راس قدرت بسیاری از وزارت خانه ها تحت اشغال چه افرادی قرار دارد .
البته موضوع مهم دیگری که می توان به پیوست این گزارش ارائه نمود
هزینه های پرداخت شده از جیب ملت بیچاره بابت تاخیر در شروع عملیات حفاری که ناشی از
1 . عدم النفع تاخیر 2 ساله استخراج از چاههای فاز 9 و 10 که عملیات حفاری آن به اجبار در سال 1386 به شرکت ملی حفاری واگذار گردید.
2. هزینه های افزایش قیمت تجهیزات ،اجاره دکل حفاری و شیرهای سرچاهی و اقلام تکمیل چاهها ناشی از تشدید تحریمهای بین المللی که فقط یک مورد اجاره دکل حفاری در سال 1384 از روزانه 45 هزار دلار در سال 1386 به قیمت روزانه 90 تا 100 هزار دلار افزایش داشته است .
تو خود بخوان حدیث مصیبت این مردم بیچاره را.
ای کاش مصلحت نظام اجازه می داد تا این گونه گزارشات با نام اشخاص و ذکر مشاغل سازمانی قبلی و کنونی آنها ارائه می شد
تا مشخص شود که مافیای موجود در راس قدرت بسیاری از وزارت خانه ها تحت اشغال چه افرادی قرار دارد .
البته موضوع مهم دیگری که می توان به پیوست این گزارش ارائه نمود
هزینه های پرداخت شده از جیب ملت بیچاره بابت تاخیر در شروع عملیات حفاری که ناشی از
1 . عدم النفع تاخیر 2 ساله استخراج از چاههای فاز 9 و 10 که عملیات حفاری آن به اجبار در سال 1386 به شرکت ملی حفاری واگذار گردید.
2. هزینه های افزایش قیمت تجهیزات ،اجاره دکل حفاری و شیرهای سرچاهی و اقلام تکمیل چاهها ناشی از تشدید تحریمهای بین المللی که فقط یک مورد اجاره دکل حفاری در سال 1384 از روزانه 45 هزار دلار در سال 1386 به قیمت روزانه 90 تا 100 هزار دلار افزایش داشته است .
تو خود بخوان حدیث مصیبت این مردم بیچاره را.