پاسخ محمدی به چند ابهام
معمای مخازن بنگستان دو میدان
توان تولید میدان آب‌تیمور به روش طبیعی حدود ۱۱۰ هزار بشکه در روز و توان تولید مخزن بنگستان میدان منصوری حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز اعلام شده است.
به گزارش میز نفت، ایران پترونت نوشت:
ماجرای طرح توسعه مخزن بنگستان دو میدان نفتی آب‌تیمور و منصوری تحت سرپرستی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب یکی از موضوعاتی است که تاکنون محل چالش‌های بسیاری از مباحث اهل فن بوده است.
مخازن بنگستان این دو میدان نفتی هر کدام با نفت درجای بیش از ۱۵ میلیارد بشکه‌ای نفت، به عنوان ظرفیت‌های قابل توجه جهت توسعه و افزایش ضریب بازیافت همواره مورد توجه بوده‌اند. آغاز فعالیت‌های مربوط به اکتشاف و عملیات لرزه‌نگاری در آب‌تیمور به سال ۱۳۴۰ برمی‌گردد، اما ۳۰ سال بعد تولید نفت از این میدان رنگ تحقق به خود گرفت. میدان منصوری اما در سال ۱۳۴۲ در عملیات اکتشافی رخ نشان داد و بعدتر در سال ۱۳۵۳ به بهره‌برداری رسمی رسید.
این دو میدان طی سال‌های اخیر به دلایل مختلف که اصلی‌ترین آن نبود دانش و تکنولوژی روز و محدودیت‌های تحریمی بوده است، نتوانستند انتظارات توسعه‌ای دستگاه نفتی کشور را برآورده کنند. با این همه، مدیران رده‌بالای نفتی کشور از کار توسعه در این میادین پا پس نکشیدند و برای توسعه این دو میدان، طرح‌ها و مباحث مختلفی ارائه کردند. آب‌تیمور با ۶۰ هزار بشکه تولید در روز نیازمند بکارگیری روش بهینه افزایش ضریب برداشت بود و از آن سو مخزن بنگستان منصوری نیز پا به میان‌سالی می‌گذاشت و لازم بود برای افزایش سطح تولید و همچنین بالابردن ضریب برداشت آن اقدامی اساسی صورت پذیرد.
اینجا بود که پای شرکتهای تراز اول جهان مانند مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا به میان آمد. این شرکت‌ها بعد از اینکه اطلاعات لازم میادین برای ارائه طرح توسعه به آنها داده شد، پروپوزال‌های خود را ارائه دادند. این طرح‌ها هرکدام جذابیت‌های خاص خود را داشت که انتخاب بین یکی از آنها را تا حدودی با مشکل مواجه می‌کرد. در میان طرحهای ارائه شده به شرکت ملی نفت ایران، پیشنهاد مرسک دانمارک البته از همه جذاب‌تر بود، چرا که مرسک مدعی بود تولید ۶۰ هزار بشکه‌ای از آب‌تیمور را به ۴۵۰ هزار بشکه در روز خواهد رساند، شرکت اندونزیایی از تولید ۳۰۰ هزار بشکه‌ای سخن می‌گفت در حالیکه لوک‌اویل روسی تولید ۱۵۰ هزار بشکه را پیشنهاد داده بود.
اینک برخی معتقدند طرحهای توسعه‌ای میادین نفتی ایران قبل از اینکه قربانی مشی سیاسی دولت‌های هم‌پیمان تحریم‌گر بزرگ باشند، گرفتار پیچ‌و خم‌های داخلی و تعدد سلیقه‌ها در صنعت نفت هستند، اما بسیاری نیز بر این باورند که شرایط خاص سیاسی راه تعامل با شرکتهای بزرگ نفتی را سد کرده است.این بار در ادامه پرداختن به ویژگی‌های این طرح‌ها و به بهانه توسعه‌نیافتگی دو میدان آب‌تیمور و منصوری به سراغ «احمد محمدی»، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب رفتیم تا از خلال یک گفتگوی اختصاصی ابعاد دیگر آن را تشریح کند.
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در ابتدا توضیح داد: میادین آب‌تیمور و منصوری با هم تفاوت‌هایی دارند که لازم است قدری به آنها اشاره کنیم. میدان منصوری شامل سه مخزن نفتی آسماری، بنگستان و خامی است، در حالیکه مخزن آسماری آب‌تیمور به اصطلاح آب‌زده و غیرتولیدی است، اما مخازن بنگستان و خامی آن نفتی هستند.
محمدی که خود در زمان حضور شرکتهای خارجی برای توسعه میادین نفتی ایران در قالب قراردادهای جدید نفتی، مسئول کارگروه توسعه میادین شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بود، درخصوص زیر و بم مذاکرات توسعه‌ای سه شرکت منتخب برای توسعه این میادین گفت: از همان آغاز فعالیت‌ها که شرکت‌هایی مانند مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا برای سرمایه‌گذاری در توسعه میادین نفتی به ایران آمدند، حداکثر همکاری از سوی همکاران ما در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با آنها و شرکتهای ایرانی که تمایل به توسعه این دو میدان داشتند، به عمل آمد.
وی افزود: با توجه به اطلاعاتی که از نتایج لرزه‌نگاری در دماغه جنوب غربی میدان آب‌تیمور به‌دست آمده بود و همچنین بررسی‌های صورت گرفته با میادین همجوار بویژه میدان جفیر احتمال گسترش بیشتر میدان آب‌تیمور نسبت به وضع موجود زیاد بود به همین دلیل پیشنهاد دو لوکیشن جدید A وB در نقاطی از بخشی که هنوز شناسایی نشده بود و در فاصله حدود ۱۸ کیلومتری نزدیک‌ترین چاه آب تیمور به این منطقه، در نظر گرفته شد. پس از طراحی نحوه حفاری این دو لوکیشن، در برنامه حفاری گنجانده شدند که خوشبختانه پس از حفاری، وجود نفت قابل تولید از آنها به اثبات رسید که در نتیجه آن مشخص شد ابعاد میدان آب‌تیمور بسیار بزرگ‌تر از ساختار فعلی است.
محمدی ادامه داد: با اطلاعات جدید به‌دست آمده، علاوه بر افزایش میزان نفت درجای میدان، سطح تولید از این میدان هم افزایش می‌یافت. قطعا با توجه به خواص سنگ و سیال مخزن بنگستان این میدان، افزایش سطح تولید و افزایش ضریب بازیافت آن نیازمند بکارگیری تکنولوژی‌های خاص بود. در واقع روش‌های معمولی تولید از این میدان، ضریب بازیافت حدود ده درصد را نتیجه می‌داد. پس از مطالعات اولیه، شرکت مرسک پیشنهاد داد که با تکنولوژی خاص ایجاد شکاف در سنگ مخزن و تزریق آب، دستیابی به ضریب بازیافت بالاتر و سطح تولید بیشتر تا ۴۵۰ هزار بشکه در روز امکان‌پذیر است.
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب افزود: باید بپذیریم که برخی از مخازن نفتی ایران از جمله مخازن بنگستانی آب‌تیمور و منصوری نیازمند بکارگیری تکنولوژی روز هستند و این تکنولوژی فعلا در کشور وجود ندارد تا خودمان با بکارگیری آنها توسعه برخی مخازن نیازمند تکنولوژی را برای دستیابی به ضریب بازیافت بالاتر انجام دهیم.
محمدی تاکید کرد: ادامه همکاری با شرکتهای مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا که علاقمند به توسعه این دو میدان بودند، قطعا دستاوردهای مفیدی برای صنعت نفت به دنبال می‌داشت، امابا توجه به شرایط به‌وجود آمده ادامه فعالیت این شرکت‌ها در حال حاضر معلق شده و نمی‌دانیم در آینده چه خواهد شد. در مخزن بنگستان میدان منصوری هم شرایطی مشابه میدان آب‌تیمور حاکم است. در منصوری هم شرکتهای پرتامینا و لوک‌اویل طرحهای توسعه‌ای ارائه کردند که در نتیجه اجرای آنها ضریب بازیافت مخزن در محدوده ۱۶ درصد با روش تزریق همزمان آب و گاز محقق می‌شد.
وی در پاسخ به این پرسش که برداشت از این دو میدان در حال حاضر چقدر است گفت: توان تولید میدان آب‌تیمور به روش طبیعی حدود ۱۱۰ هزار بشکه در روز و توان تولید مخزن بنگستان میدان منصوری حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز اعلام شده است.
ماجرای طرح توسعه مخزن بنگستان دو میدان نفتی آب‌تیمور و منصوری تحت سرپرستی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب یکی از موضوعاتی است که تاکنون محل چالش‌های بسیاری از مباحث اهل فن بوده است.
مخازن بنگستان این دو میدان نفتی هر کدام با نفت درجای بیش از ۱۵ میلیارد بشکه‌ای نفت، به عنوان ظرفیت‌های قابل توجه جهت توسعه و افزایش ضریب بازیافت همواره مورد توجه بوده‌اند. آغاز فعالیت‌های مربوط به اکتشاف و عملیات لرزه‌نگاری در آب‌تیمور به سال ۱۳۴۰ برمی‌گردد، اما ۳۰ سال بعد تولید نفت از این میدان رنگ تحقق به خود گرفت. میدان منصوری اما در سال ۱۳۴۲ در عملیات اکتشافی رخ نشان داد و بعدتر در سال ۱۳۵۳ به بهره‌برداری رسمی رسید.
این دو میدان طی سال‌های اخیر به دلایل مختلف که اصلی‌ترین آن نبود دانش و تکنولوژی روز و محدودیت‌های تحریمی بوده است، نتوانستند انتظارات توسعه‌ای دستگاه نفتی کشور را برآورده کنند. با این همه، مدیران رده‌بالای نفتی کشور از کار توسعه در این میادین پا پس نکشیدند و برای توسعه این دو میدان، طرح‌ها و مباحث مختلفی ارائه کردند. آب‌تیمور با ۶۰ هزار بشکه تولید در روز نیازمند بکارگیری روش بهینه افزایش ضریب برداشت بود و از آن سو مخزن بنگستان منصوری نیز پا به میان‌سالی می‌گذاشت و لازم بود برای افزایش سطح تولید و همچنین بالابردن ضریب برداشت آن اقدامی اساسی صورت پذیرد.
اینجا بود که پای شرکتهای تراز اول جهان مانند مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا به میان آمد. این شرکت‌ها بعد از اینکه اطلاعات لازم میادین برای ارائه طرح توسعه به آنها داده شد، پروپوزال‌های خود را ارائه دادند. این طرح‌ها هرکدام جذابیت‌های خاص خود را داشت که انتخاب بین یکی از آنها را تا حدودی با مشکل مواجه می‌کرد. در میان طرحهای ارائه شده به شرکت ملی نفت ایران، پیشنهاد مرسک دانمارک البته از همه جذاب‌تر بود، چرا که مرسک مدعی بود تولید ۶۰ هزار بشکه‌ای از آب‌تیمور را به ۴۵۰ هزار بشکه در روز خواهد رساند، شرکت اندونزیایی از تولید ۳۰۰ هزار بشکه‌ای سخن می‌گفت در حالیکه لوک‌اویل روسی تولید ۱۵۰ هزار بشکه را پیشنهاد داده بود.
اینک برخی معتقدند طرحهای توسعه‌ای میادین نفتی ایران قبل از اینکه قربانی مشی سیاسی دولت‌های هم‌پیمان تحریم‌گر بزرگ باشند، گرفتار پیچ‌و خم‌های داخلی و تعدد سلیقه‌ها در صنعت نفت هستند، اما بسیاری نیز بر این باورند که شرایط خاص سیاسی راه تعامل با شرکتهای بزرگ نفتی را سد کرده است.این بار در ادامه پرداختن به ویژگی‌های این طرح‌ها و به بهانه توسعه‌نیافتگی دو میدان آب‌تیمور و منصوری به سراغ «احمد محمدی»، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب رفتیم تا از خلال یک گفتگوی اختصاصی ابعاد دیگر آن را تشریح کند.
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در ابتدا توضیح داد: میادین آب‌تیمور و منصوری با هم تفاوت‌هایی دارند که لازم است قدری به آنها اشاره کنیم. میدان منصوری شامل سه مخزن نفتی آسماری، بنگستان و خامی است، در حالیکه مخزن آسماری آب‌تیمور به اصطلاح آب‌زده و غیرتولیدی است، اما مخازن بنگستان و خامی آن نفتی هستند.
محمدی که خود در زمان حضور شرکتهای خارجی برای توسعه میادین نفتی ایران در قالب قراردادهای جدید نفتی، مسئول کارگروه توسعه میادین شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بود، درخصوص زیر و بم مذاکرات توسعه‌ای سه شرکت منتخب برای توسعه این میادین گفت: از همان آغاز فعالیت‌ها که شرکت‌هایی مانند مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا برای سرمایه‌گذاری در توسعه میادین نفتی به ایران آمدند، حداکثر همکاری از سوی همکاران ما در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با آنها و شرکتهای ایرانی که تمایل به توسعه این دو میدان داشتند، به عمل آمد.
وی افزود: با توجه به اطلاعاتی که از نتایج لرزه‌نگاری در دماغه جنوب غربی میدان آب‌تیمور به‌دست آمده بود و همچنین بررسی‌های صورت گرفته با میادین همجوار بویژه میدان جفیر احتمال گسترش بیشتر میدان آب‌تیمور نسبت به وضع موجود زیاد بود به همین دلیل پیشنهاد دو لوکیشن جدید A وB در نقاطی از بخشی که هنوز شناسایی نشده بود و در فاصله حدود ۱۸ کیلومتری نزدیک‌ترین چاه آب تیمور به این منطقه، در نظر گرفته شد. پس از طراحی نحوه حفاری این دو لوکیشن، در برنامه حفاری گنجانده شدند که خوشبختانه پس از حفاری، وجود نفت قابل تولید از آنها به اثبات رسید که در نتیجه آن مشخص شد ابعاد میدان آب‌تیمور بسیار بزرگ‌تر از ساختار فعلی است.
محمدی ادامه داد: با اطلاعات جدید به‌دست آمده، علاوه بر افزایش میزان نفت درجای میدان، سطح تولید از این میدان هم افزایش می‌یافت. قطعا با توجه به خواص سنگ و سیال مخزن بنگستان این میدان، افزایش سطح تولید و افزایش ضریب بازیافت آن نیازمند بکارگیری تکنولوژی‌های خاص بود. در واقع روش‌های معمولی تولید از این میدان، ضریب بازیافت حدود ده درصد را نتیجه می‌داد. پس از مطالعات اولیه، شرکت مرسک پیشنهاد داد که با تکنولوژی خاص ایجاد شکاف در سنگ مخزن و تزریق آب، دستیابی به ضریب بازیافت بالاتر و سطح تولید بیشتر تا ۴۵۰ هزار بشکه در روز امکان‌پذیر است.
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب افزود: باید بپذیریم که برخی از مخازن نفتی ایران از جمله مخازن بنگستانی آب‌تیمور و منصوری نیازمند بکارگیری تکنولوژی روز هستند و این تکنولوژی فعلا در کشور وجود ندارد تا خودمان با بکارگیری آنها توسعه برخی مخازن نیازمند تکنولوژی را برای دستیابی به ضریب بازیافت بالاتر انجام دهیم.
محمدی تاکید کرد: ادامه همکاری با شرکتهای مرسک، لوک‌اویل و پرتامینا که علاقمند به توسعه این دو میدان بودند، قطعا دستاوردهای مفیدی برای صنعت نفت به دنبال می‌داشت، امابا توجه به شرایط به‌وجود آمده ادامه فعالیت این شرکت‌ها در حال حاضر معلق شده و نمی‌دانیم در آینده چه خواهد شد. در مخزن بنگستان میدان منصوری هم شرایطی مشابه میدان آب‌تیمور حاکم است. در منصوری هم شرکتهای پرتامینا و لوک‌اویل طرحهای توسعه‌ای ارائه کردند که در نتیجه اجرای آنها ضریب بازیافت مخزن در محدوده ۱۶ درصد با روش تزریق همزمان آب و گاز محقق می‌شد.
وی در پاسخ به این پرسش که برداشت از این دو میدان در حال حاضر چقدر است گفت: توان تولید میدان آب‌تیمور به روش طبیعی حدود ۱۱۰ هزار بشکه در روز و توان تولید مخزن بنگستان میدان منصوری حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز اعلام شده است.
شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ ساعت ۱۷:۳۲
کد مطلب: 26353