وزیر اقتصاد: وضعیت بانک‌ها بغرنج است
چاهی که به آب خورد
میز نفت - با اعلام احسان خاندوزی وزیر اقتصاد مبنی بر بغرنج بودن وضعیت بانک ها، امیدها برای حضور بانک ها در نفت از بین رفت تا چاهی که برای سرمایه گذاری کنده شده بود، به جای نفت به آب بخورد
میز نفت - 80 میلیارد دلار برای پارس جنوبی، 20 میلیارد دلار برای بخش پالایشی، 28 میلیارد دلار برای بخش پتروشیمی و ...، تنها بخشی از نیاز صنعت نفت برای توسعه است؛ جواد اوجی وزیر نفت گفته است این وزارتخانه به 180تا 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد تا بتواند از کرختی امروز بیرون بیاید. ولی سؤال اصلی اینجاست که این نیاز باید از چه محلی و چگونه تأمین شود.
وزارت نفت می‌گوید بخش مهمی از این نیاز، از طریق منابع داخلی به‌ویژه بانک‌ها تأمین خواهد شد اما وزیر اقتصاد و امور دارایی، گفته است وضعیت بانک‌ها بغرنج است. گفته‌های جدید احسان خان دوزی به‌خوبی نشان می‌دهد نمی‌توان روی سیستم بانکی برای توسعه صنعت نفت حساب باز کرد.
*قصه آزادگان
یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های صنعت نفت ایران، توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی است؛ میدانی که یکی از بزرگ‌ترین میادین نفتی جهان است و در صورت توسعه، می‌تواند حداقل 300 هزار بشکه به تولید نفت ایران اضافه کند؛ یعنی یک دوپینگ بزرگ برای کشور.
بااین‌وجود، بیش از 20 سال است که روند توسعه این میدان به مشکلات عدیده‌ای گره خورده است که مهم‌ترینش، تأمین مالی است. شرکت ملی نفت برای پایان دادن به این وضعیت، اوایل تیرماه طرحی را آماده کرد که بر اساس آن، بانک‌های ملی، تجارت، پارسیان، ملت، پاسارگاد و شهر به همراه صندوق توسعه ملی، 7 میلیارد دلار به این پروژه تزریق می‌کنند.
محمد دیالمی، از کارشناسان حوزه انرژی دراین‌باره معتقد است که وضعیت فاینانس پروژه‌های نفتی پیچیده‌تر از حضور چند بانک ایرانی است؛ ازنظر او 7 میلیارد دلار عدد بزرگی برای سرمایه‌گذاری است و در شرایطی می‌تواند محقق شود که همه شرایط مهیا باشد. ازجمله امکان تأمین چنین حجمی از پول و دیگری مطالعه دقیق بانک‌ها روی این پروژه و پروژه‌های دیگر.
او به جام جم می‌گوید: دسترسی به بازار بدهی ارزان یک روش رایج در تأمین مالی است؛ به این معنی که بازار به شرکت‌های نفتی این دسترسی را می‌دهد که با بهره نیم درصد، بتوانند از بانک‌ها وام بگیرند. در ایران وضعیت متفاوت است چون به دلیل دستوری بودن قیمت‌های گاز، محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی، بانک‌ها در سرمایه‌گذاری خود متوجه سود کمی می‌شوند.
*ایده قدیمی اما شکست‌خورده
حضور بانک‌ها در پروژه‌های نفتی، مربوط به دولت دهم و صدارت میرکاظمی برمی‌گردد که قرار بود 75 میلیارد دلار از منابع بانکی، وارد صنعت نفت شود اما نه‌تنها چنین اتفاقی رخ نداد، بلکه پروژه‌ها اسیر شلختگی دردسر سازی شدند.
با چنین تجربه شکست‌خورده‌ای، در دوره جدید همان ایده قدیمی دوباره احیا شد؛ برخی کارشناسان معتقدند دلیل این انتخاب، نبود گزینه‌های دیگر برای سرمایه‌گذاری است. اما بدون تردید بانک‌هایی که بیشترشان زیان انباشته دارند، نمی‌توانند حرف چندانی در نفت داشته باشند.
در این میان، وزارت نفت برنامه کرده است تا شرکت‌های نفتی، با استفاده از منابع بانکی بتوانند پروژه‌ها را اجرایی کنند؛ موضوعی که با اماواگرهای بسیاری مواجه است و البته، پاسخ روشنی از سوی مقامات مسئول شنیده نمی‌شود.
این ماجرا به‌قدری غم‌انگیز است که خان دوزی، وزیر اقتصاد و امور دارایی گفته است: وضعیت تأمین مالی در اقتصاد بانک پایه ایران بغرنج است زیرا شبکه بانکی کشور از یک ناترازی تاریخی رنج می‌برد و به لحاظ تنظیم گری نیز دچار ضعف است.
*بعید است؛ خیلی بعید!
مجتبی توانگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دراین‌باره به جام جم می‌گوید بانک‌ها وضعیت خوبی ندارند و بعید است بتوانند در این حوزه سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند.
ازنظر این نماینده مجلس، پروژه‌های نفتی، خواب سرمایه بالایی دارند به‌نحوی‌که هیچ پروژه‌ای بر سر زمان مقرر به بهره‌برداری نرسیده و نزدیک به دو برابر زمان منعقد شده در قرارداد، زمان می‌برد تا پروژه آماده بهره‌برداری شود. طبیعتاً بانک‌ها ریسک نکرده و پول خود را در این پروژه‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.البته به فرض آنکه پولی داشته باشند که آخرین وضعیت ترازنامه‌های آنان، نشان می‌دهد پول زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارند به‌ویژه در حوزه نفت. »
*صندوق خالی
با توجه به شکست احتمالی تأمین مالی پروژه‌ها توسط بانک‌ها، صندوق توسعه ملی گزینه محتمل وزارت نفت است که دراین‌باره هم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی تکلیف را روشن کرد؛ جایی که اوجی به مجلس رفت و از لزوم سرمایه‌گذاری 80 میلیارد دلاری در پارس جنوبی گفت و قالیباف پاسخ داد:«روی منابع صندوق توسعه ملی حساب باز نکنید!»
محمد دیالمی هم این موضوع را تائید می‌کند و می‌گوید:«هم‌اکنون شرکت ملی نفت حدود 60 میلیارد دلار بدهی به بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی و ... دارد که بخش مهمی از این بدهی، مربوط به سال‌های گذشته است و با سودی که روی آن کشیده شده، روزبه‌روز بیشتر می‌شود. نهادهایی که طی یک دهه اخیر، به شرکت ملی نفت وام می‌دادند و یا پروژه‌ها را تأمین منابع مالی می‌کردند، هنوز نتوانستند به پول خود برسند پس طبیعی است که نگاهشان به نفت تردیدآمیز باشد.»
وزارت نفت می‌گوید بخش مهمی از این نیاز، از طریق منابع داخلی به‌ویژه بانک‌ها تأمین خواهد شد اما وزیر اقتصاد و امور دارایی، گفته است وضعیت بانک‌ها بغرنج است. گفته‌های جدید احسان خان دوزی به‌خوبی نشان می‌دهد نمی‌توان روی سیستم بانکی برای توسعه صنعت نفت حساب باز کرد.
*قصه آزادگان
یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های صنعت نفت ایران، توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی است؛ میدانی که یکی از بزرگ‌ترین میادین نفتی جهان است و در صورت توسعه، می‌تواند حداقل 300 هزار بشکه به تولید نفت ایران اضافه کند؛ یعنی یک دوپینگ بزرگ برای کشور.
بااین‌وجود، بیش از 20 سال است که روند توسعه این میدان به مشکلات عدیده‌ای گره خورده است که مهم‌ترینش، تأمین مالی است. شرکت ملی نفت برای پایان دادن به این وضعیت، اوایل تیرماه طرحی را آماده کرد که بر اساس آن، بانک‌های ملی، تجارت، پارسیان، ملت، پاسارگاد و شهر به همراه صندوق توسعه ملی، 7 میلیارد دلار به این پروژه تزریق می‌کنند.
محمد دیالمی، از کارشناسان حوزه انرژی دراین‌باره معتقد است که وضعیت فاینانس پروژه‌های نفتی پیچیده‌تر از حضور چند بانک ایرانی است؛ ازنظر او 7 میلیارد دلار عدد بزرگی برای سرمایه‌گذاری است و در شرایطی می‌تواند محقق شود که همه شرایط مهیا باشد. ازجمله امکان تأمین چنین حجمی از پول و دیگری مطالعه دقیق بانک‌ها روی این پروژه و پروژه‌های دیگر.
او به جام جم می‌گوید: دسترسی به بازار بدهی ارزان یک روش رایج در تأمین مالی است؛ به این معنی که بازار به شرکت‌های نفتی این دسترسی را می‌دهد که با بهره نیم درصد، بتوانند از بانک‌ها وام بگیرند. در ایران وضعیت متفاوت است چون به دلیل دستوری بودن قیمت‌های گاز، محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی، بانک‌ها در سرمایه‌گذاری خود متوجه سود کمی می‌شوند.
*ایده قدیمی اما شکست‌خورده
حضور بانک‌ها در پروژه‌های نفتی، مربوط به دولت دهم و صدارت میرکاظمی برمی‌گردد که قرار بود 75 میلیارد دلار از منابع بانکی، وارد صنعت نفت شود اما نه‌تنها چنین اتفاقی رخ نداد، بلکه پروژه‌ها اسیر شلختگی دردسر سازی شدند.
با چنین تجربه شکست‌خورده‌ای، در دوره جدید همان ایده قدیمی دوباره احیا شد؛ برخی کارشناسان معتقدند دلیل این انتخاب، نبود گزینه‌های دیگر برای سرمایه‌گذاری است. اما بدون تردید بانک‌هایی که بیشترشان زیان انباشته دارند، نمی‌توانند حرف چندانی در نفت داشته باشند.
در این میان، وزارت نفت برنامه کرده است تا شرکت‌های نفتی، با استفاده از منابع بانکی بتوانند پروژه‌ها را اجرایی کنند؛ موضوعی که با اماواگرهای بسیاری مواجه است و البته، پاسخ روشنی از سوی مقامات مسئول شنیده نمی‌شود.
این ماجرا به‌قدری غم‌انگیز است که خان دوزی، وزیر اقتصاد و امور دارایی گفته است: وضعیت تأمین مالی در اقتصاد بانک پایه ایران بغرنج است زیرا شبکه بانکی کشور از یک ناترازی تاریخی رنج می‌برد و به لحاظ تنظیم گری نیز دچار ضعف است.
*بعید است؛ خیلی بعید!
مجتبی توانگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دراین‌باره به جام جم می‌گوید بانک‌ها وضعیت خوبی ندارند و بعید است بتوانند در این حوزه سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند.
ازنظر این نماینده مجلس، پروژه‌های نفتی، خواب سرمایه بالایی دارند به‌نحوی‌که هیچ پروژه‌ای بر سر زمان مقرر به بهره‌برداری نرسیده و نزدیک به دو برابر زمان منعقد شده در قرارداد، زمان می‌برد تا پروژه آماده بهره‌برداری شود. طبیعتاً بانک‌ها ریسک نکرده و پول خود را در این پروژه‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.البته به فرض آنکه پولی داشته باشند که آخرین وضعیت ترازنامه‌های آنان، نشان می‌دهد پول زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارند به‌ویژه در حوزه نفت. »
*صندوق خالی
با توجه به شکست احتمالی تأمین مالی پروژه‌ها توسط بانک‌ها، صندوق توسعه ملی گزینه محتمل وزارت نفت است که دراین‌باره هم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی تکلیف را روشن کرد؛ جایی که اوجی به مجلس رفت و از لزوم سرمایه‌گذاری 80 میلیارد دلاری در پارس جنوبی گفت و قالیباف پاسخ داد:«روی منابع صندوق توسعه ملی حساب باز نکنید!»
محمد دیالمی هم این موضوع را تائید می‌کند و می‌گوید:«هم‌اکنون شرکت ملی نفت حدود 60 میلیارد دلار بدهی به بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی و ... دارد که بخش مهمی از این بدهی، مربوط به سال‌های گذشته است و با سودی که روی آن کشیده شده، روزبه‌روز بیشتر می‌شود. نهادهایی که طی یک دهه اخیر، به شرکت ملی نفت وام می‌دادند و یا پروژه‌ها را تأمین منابع مالی می‌کردند، هنوز نتوانستند به پول خود برسند پس طبیعی است که نگاهشان به نفت تردیدآمیز باشد.»
سه شنبه ۳ آبان ۱۴۰۱ ساعت ۰۴:۴۲
کد مطلب: 34157